Để hắt ánh sáng vào đúng điểm A trên tường thì ta phải xác định được tia tới cho tia phản xạ đi qua điểm A, bằng cách làm như sau:

- Từ A vẽ một đường thẳng bất kì đến gương, cắt gương tại một điểm I nào đó.

- Từ I dựng đường thẳng IN vuông góc với gương.

- Dùng thước đo độ đo góc $\widehat{AIN}$.

- Vẽ đường IS sao cho góc $\widehat{\text{NIS}}=\widehat{AIN}$ và IS, IA, IN cùng nằm trên một mặt phẳng. Ánh sáng đi theo đường SI sẽ hắt đúng vào điểm A trên tường.

Ví dụ:

- soi gương.

- bóng hồ Gươm in trên mặt nước (lúc nước phẳng lặng).

Ban đêm, ta không thể đọc sách trong một căn phòng tối vì:

- không có ánh sáng phản xạ từ trang sách vào mắt ta.

- khi bật đèn lên, lúc này có ánh sáng từ đèn chiếu vào trang sách và hắt lại vào mắt ta nên ta có thể nhìn thấy trang sách.

Từ kết quả thí nghiệm, ta rút ra các nhận xét sau:

a) Mặt phẳng chứa tia sáng phản xạ (IR) trùng với mặt phẳng chứa tia sáng tới (SI) và pháp tuyến (IN).

b) Mối quan hệ giữa góc phản xạ i’ và góc tới i là: i = i’.

Ta vẽ tia sáng phản xạ trong mỗi hình trên qua các bước sau:

- Bước 1. Vẽ pháp tuyến vuông góc với gương tại điểm tới (giao điểm của gương với tia sáng tới).

- Bước 2. Dùng thước đo độ, đo góc tới i.

- Bước 3. Vẽ tia sáng phản xạ sao cho góc phản xạ i’ bằng góc tới i.

Ảnh của cảnh vật trên mặt hồ trong hai trường hợp ở Hình 16.4 khác nhau là:

- Hình 16.4a: Ta quan sát được ảnh rõ nét của cảnh vật trên mặt hồ.

- Hình 16.4b: Ta không quan sát được ảnh rõ nét của cảnh vật trên mặt hồ.

Nhận xét về hướng của các tia sáng phản xạ:

- Hình 16.5a: Các tia sáng phản xạ song song và cùng hướng với nhau.

- Hình 16.5b: Các tia sáng phản xạ theo nhiều hướng khác nhau.

Sở dĩ có sự khác nhau đó vì:

- Hình 16.5a: Các tia sáng tới chiếu đến cùng một bề mặt phẳng và nhẵn.

- Hình 16.5b: Các tia sáng tới chiếu đến một bề mặt gồ ghề và khác nhau ở mỗi vị trí.

Theo em, nhận định đó là sai vì:

Trong hiện tượng phản xạ khuếch tán, sở dĩ ta không nhìn thấy ảnh của vật vì ánh sáng chiếu tới bề mặt không bằng phẳng (gồ ghề, thô ráp) khiến các tia sáng phản xạ lại theo nhiều hướng khác nhau mà mắt ta không thể thu nhận hết được.

⇒ Ảnh của vật không rõ nét.

Hiện tượng ánh sáng bị hắt trở lại môi trường cũ khi gặp một bề mặt nhẵn bóng gọi là hiện tượng phản xạ ánh sáng.

A – sai, không có sự hắt ánh sáng trở lại môi trường cũ.

B – sai, không có sự hắt ánh sáng trở lại môi trường cũ.

C – sai, sân trường không phải bề mặt nhẵn bóng, bóng cây cũng không phải ảnh.

D – đúng, hồ nước được coi như bề mặt nhẵn bóng.

Chọn đáp án D.

Nhận xét:

- Hình a là sự phản xạ khuếch tán vì ảnh của bông hoa súng không rõ nét trên bề mặt nước nhấp nhô, gợn sóng. Bề mặt này không được coi là một bề mặt phẳng nhẵn, bóng.

- Hình b là sự phản xạ vì ảnh của mặt trời rõ nét trên bề mặt nước phẳng lặng. Bề mặt này được coi là một bề mặt phẳng nhẵn, bóng.