Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch song song

Với giải Lí thuyết trang 16 Vật lí 9 được biên soạn lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh biết cách làm bài tập môn Vật lí 9. Mời các bạn đón xem:

1 2,262 16/05/2022


Giải VBT Lí 9 Bài 5: Đoạn mạch song song

Lí thuyết trang 16 Vật lí 9

I - CƯỜNG ĐỘ DÒNG ĐIỆN VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ TRONG ĐOẠN MẠCH SONG SONG

1. Nhớ lại kiến thức lớp 7

Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc song song:

- Cường độ dòng điện chạy qua mạch chính bằng tổng cường độ dòng điện chạy qua các mạch rẽ: I = I1 + I2

- Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch bằng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi mạch rẽ: U = U1 = U2

2. Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song

C1. Hai điện trở R1, R2 được mắc song song với nhau. Ampe kế đo cường độ dòng điện chạy trong mạch chính. Vôn kế đo hiệu điện thế hai đầu mỗi điện trở, đồng thời là hiệu điện thế của cả mạch.

C2. Chứng minh tồn tại hệ thức: I1I2=R1R2

Ta có hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch song song bằng hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đoạn mạch rẽ: U = U1 = U2

 U = I1R1 = I2R2 I1I2=R1R2 (đpcm)

II - ĐIỆN TRỞ TƯƠNG ĐƯƠNG CỦA ĐOẠN MẠCH SONG SONG

1. Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song

C3. Ta có: I=UR;I1=U1R1;I2=U2R2 

Mặc khác: I = I1 + I2; U = U1 = U2

Từ các biểu thức trên ta có:

URtd=U1R1+U2R21Rtd=1R1+1R2Rtd=R1R2R1R2 

2. Thí nghiệm kiểm tra

- Khi R1 // R2 thì IAB = 0,5 A

- Khi thay hai điện trở trên bằng điện trở tương đương thì I’AB = 0,5 A

So sánh: Ta thấy cường độ dòng điện chạy qua mạch trong hai trường hợp là bằng nhau.

3. Kết luận: Đối với đoạn mạch gồm hai điện trở mắc song song thì nghịch đảo của điện trở tương đương bằng tổng nghịch đảo các điện trở thành phần.

Chú ý: Các dụng cụ điện có cùng hiệu điện thế định mức được mắc song song vào mạch điện. Khi đó chúng đều hoạt động bình thường và có thể sử dụng độc lập với nhau nếu hiệu điện thế của mạch điện bằng hiệu điện thế định mức của các dụng cụ.

III - VẬN DỤNG

C4. + Đèn và quạt được mắc song song vào nguồn 220 V để chúng hoạt động bình thường.

+ Sơ đồ mạch điện (hình 5.1)

Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch song song (ảnh 1)

+ Nếu đèn không hoạt động thì quạt vẫn hoạt động vì quạt vẫn được mắc vào hiệu điện thế đã cho (chúng hoạt động độc lập nhau).

C5. Điện trở tương đương của đoạn mạch là:

Vì R1 // R2 do đó điện trở tương đương R12 là:

1R12=1R1+1R2=130+130=115R12=15Ω

+ Khi mắc thêm điện trở R3 thì điện trở tương đương RAC của đoạn mạch mới là:

1RAC=1R12+1R3=115+130=110RAC=10Ω

Ta thấy: RAC nhỏ hơn mỗi điện trở thành phần.

*Chú ý: điện trở tương đương của đoạn mạch có 3 điện trở mắc song song được tính theo công thức: 1Rtd=1R1+1R2+1R3

Nếu có các điện trở bằng nhau mắc song song (R1 = R2 = R3) thì: Rtd=R3  

Xem thêm lời giải vở bài tập Vật lí lớp 9 hay, chi tiết khác:

Câu 5.1 trang 16 VBT Vật Lí 9: Tóm tắt: R1 = 15 , R2 = 10, UV = 12V...

Câu 5.2 trang 16 VBT Vật Lí 9: Tóm tắt: R1= 5, R2= 10, IA1= I1= 0,6A...

Câu 5.3 trang 17 VBT Vật Lí 9: Tóm tắt: R1 = 20 Ω; R2 = 30 Ω; IA = 1,2A...

Câu 5.4 trang 17 VBT Vật Lí 9: Tóm tắt: R1= 15, I1max= 2A...

Câu 5.5 trang 17 VBT Vật Lí 9: Tóm tắt: UV= 36V; I= 3A;R1= 30...

Câu 5.6 trang 17 VBT Vật Lí 9: Tóm tắt: R1= 10; R2= R3= 20...

Câu 5a trang 17 VBT Vật Lí 9: Hai điện trở R1 = 20 Ω; R2 = 30 Ω được mắc nối tiếp nhau...

Câu 5b trang 18 VBT Vật Lí 9: Cho mạch điện có sơ đồ như hình 5.2. R1 = 5 Ω; vôn kế chỉ 6 V...

1 2,262 16/05/2022


Xem thêm các chương trình khác: