Chuyên đề Vật lí 11 Bài 2 (Cánh diều): Thiết bị đầu ra

Với giải bài tập Chuyên đề Vật lí 11 Bài 2: Thiết bị đầu ra sách Cánh diều hay nhất, chi tiết giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Chuyên đề học tập Vật lí 11 Bài 2.

1 1,003 17/08/2023


Giải Chuyên đề Vật lí 11 Bài 2: Thiết bị đầu ra

Mở đầu trang 46 Chuyên đề Vật Lí 11Chúng ta đã biết, tín hiệu từ cảm biến được bộ xử lí sử dụng để tạo ra một hiệu điện thế. Hiệu điện thế này có thể được dùng để điều khiển nhiều thiết bị như hiển thị độ nóng, lạnh, bật, tắt một mạch điện hay đo một đại lượng vật lí,... Các thiết bị như vậy là thiết bị đầu ra. Các thiết bị đầu ra hoạt động như thế nào?

Lời giải:

Thiết bị đầu ra nói chung hoạt động dựa trên nguyên tắc nhận tín hiệu đầu vào, qua bộ cảm biến, bộ mạch điều khiển xử lí tín hiệu cảm biến đó, hiện thị trên màn hình hoặc trên các thiết bị đầu ra đó bằng các cảnh báo, đèn, số liệu, …

Ví dụ như thiết bị đầu ra là một bộ của thiết bị phần cứng máy tính được sử dụng để hiển thị kết quả của một quá trình xử lý dữ liệu được thực hiện bởi một hệ thống xử lý thông tin (chẳng hạn như một máy tính) và chuyển đổi thông tin điện tử này thành một dạng mà con người có thể đọc được

II. Relay và OP-AMP

Câu hỏi 1 trang 47 Chuyên đề Vật Lí 11Trong Hình 2.5, đầu vào V+ có ghép với cảm biến nhiệt độ và đầu vào V- của op-amp có mạch chia điện thế. Sự sáng, tối của LED có cho ta biết được vùng nhiệt độ của môi trường tác động lên cảm biến nhiệt độ hay không?

Trong Hình 2.5, đầu vào V+ có ghép với cảm biến trang 47 Chuyên đề Vật lí 11 (ảnh 1)

Lời giải:

Sự sáng tối của đèn LED có cho ta biết được vùng nhiệt độ của môi trường tác động lên cảm biến nhiệt độ, tuy nhiên đèn chỉ có tác dụng cảnh báo nhiệt độ vùng này đang ở mức cao hoặc đang ở mức thấp chứ không cho ta biết chính xác nhiệt độ ở vùng đó là bao nhiêu. Để biết được nhiệt độ chính xác là bao nhiêu thì cần sử dụng thêm các thiết bị khác.

Câu hỏi 2 trang 48 Chuyên đề Vật Lí 11Vì sao không thể mắc trực tiếp phụ tải với đầu ra của op-amp?

Lời giải:

Không thể mắc trực tiếp phụ tải với đầu ra của op-amp vì: phụ tải có thể làm thay đổi dòng điện đầu ra sau khi đi qua op-amp.

Câu hỏi 3 trang 48 Chuyên đề Vật Lí 11: Trong Hình 2.6, khi cuộn dây của relay chưa có dòng điện, các tiếp điểm A1, A2 tiếp xúc nhau hay không tiếp xúc nhau?

Trong Hình 2.6 khi cuộn dây của relay chưa có dòng điện trang 48 Chuyên đề Vật lí 11 (ảnh 1)

Lời giải:

Khi cuộn dây của relay chưa có dòng điện, các tiếp điểm A1, A2 không tiếp xúc nhau, vì khi chưa có dòng điện thì cuộn dây chưa trở thành nam châm điện, khi đó nó không tác dụng lực từ lên thanh gạt. Chỉ khi có dòng điện chạy qua cuộn dây, biến cuộn dây thành nam châm điện, nam châm điện tác dụng lực từ, hút thanh gạt về phía của nó, thanh gạt nâng tiếp điểm A2 lên, khi đó các tiếp điểm mới tiếp xúc nhau.

Luyện tập trang 48 Chuyên đề Vật Lí 11Thảo luận để nêu được hai tác dụng của diode D2 trong sơ đồ Hình 2.7.

Thảo luận để nêu được hai tác dụng của diode D2  (ảnh 1)

Lời giải:

Diode D2 có tác dụng bảo vệ op-amp khỏi dòng điện cảm ứng trong cuộn dây relay mỗi khi dòng điện trong cuộn dây của relay bị ngắt.

III. Vôn kế và op-amp

Câu hỏi 4 trang 49 Chuyên đề Vật Lí 11Đặt cảm biến nhiệt độ ở mạch op-amp – vôn kế và một nhiệt kế vào bình nước có nhiệt độ thay đổi để làm gì?

Lời giải:

Đặt cảm biến nhiệt độ ở mạch op-amp – vôn kế và một nhiệt kế vào bình nước có nhiệt độ thay đổi để hiệu chuẩn thang đo của vôn kế.

Thực hành, khám phá trang 50 Chuyên đề Vật lí 11: Thiết kế hệ thống dùng LED làm tín hiệu cảnh báo nhiệt độ vượt ngưỡng

Dụng cụ

- Nguồn điện 5 V.

- Phần tử cảm biến nhiệt độ có điện thế ở đầu ra được tính theo biểu thức Vcb = 0,01t, với t là nhiệt độ nơi đặt nó.

- Op-amp.

- Các điện trở R1 và R2

• Điện thế đầu ra Vcb của cảm biến được đưa trực tiếp vào cổng (+).

• Điện thế V- được trích từ nguồn 5 V qua mạch chia thế gồm điện trở R1 và R2.

Yêu cầu

• Vẽ sơ đồ mạch điện.

• Tính điện thế ra Vcb của cảm biến khi nhiệt độ môi trường bằng 30 °C.

• Giả sử R1=470ΩR2=6,8kΩ

LED sáng hay tối khi nhiệt độ là:

a) 25°C?

b) 70°C?

• Cho R1=1kΩ, tìm R2 để LED sáng khi nhiệt độ vượt ngưỡng 60°C.

Lời giải:

Chuyên đề Vật lí 11 Bài 2 (Cánh diều): Thiết bị đầu ra  (ảnh 1)

Điện thế ra Vcb của cảm biến khi nhiệt độ môi trường bằng 30°C là: 

Vcb = 0,01t=0,01.30=0,3 V

Đèn LED sẽ sáng khi ở nhiệt độ 25°C và tối khi ở 70°C

Vận dụng trang 50 Chuyên đề Vật Lí 11Dự án tìm hiểu các thiết bị đầu ra.

1. Thảo luận câu hỏi định hướng

Khi mắc relay ở đầu ra của op-amp, chúng ta cần quan tâm đến những yếu tố kĩ thuật nào?

2. Thảo luận, thống nhất nội dung cần tìm hiểu

3. Lập kế hoạch, thực hiện dự án của nhóm

Xác định các nhiệm vụ cần thực hiện để hoàn thành dự án tìm hiểu, phân chia nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm; xác định thời hạn hoàn thành, phương tiện khảo sát, thu thập, xử lí thông tin và sản phẩm dự kiến.

4. Thực hiện dự án, báo cáo và thảo luận

• Tiến hành tìm hiểu, thu thập, xử lí thông tin theo kế hoạch và trình bày ở lớp.

• Thảo luận, nhận xét để thấy được vai trò của từng thiết bị đầu ra.

• Báo cáo về quá trình thực hiện và kết quả dự án tìm hiểu.

Lời giải:

Dòng điện do op-amp tạo ra được đưa vào cuộn dây của relay, điều khiển nó bật hoặc tắt dòng điện có cường độ lớn hơn qua cặp tiếp điểm A1 và A2

Do đầu ra của op-amp có thể dương hoặc âm mà diode D1 chỉ dẫn điện khi đầu ra là dương đối với đất nên cuộn dây relay chỉ được cấp điện khi đầu ra của op-amp là dương. Diode D2 được dùng để bảo vệ op-amp khỏi dòng điện cảm ứng của cuộn dây relay mỗi khi dòng điện trong relay bị ngắt.

Xem thêm giải bài tập Chuyên đề Vật lí 11 sách Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 2: Cường độ trường hấp dẫn. Thế hấp dẫn và thế năng hấp dẫn

Bài 3: Chuyển động trong trường hấp dẫn

Bài 1: Biến điệu

Bài 2: Truyền tín hiệu

Bài 1: Thiết bị cảm biến và khuếch đại thuật toán

1 1,003 17/08/2023


Xem thêm các chương trình khác: