Hai bên sông AB cách nhau 70 km, một ca nô khi xuôi dòng AB sớm hơn 48 phút so với ca nô khi ngược dòng AB. Vận tốc của ca nô trong nước yên lặng là 30 km/h. Tính vận tốc của dòng nước .

Đáp án đúng: A.

*Phương pháp giải

- đôi đơn vị cho đúng khớp cả bài toán

- gọi các ẩn tương ứng với vận tốc của cano với bờ, cano với mặt nước và dòng nước chảy so với bờ

- Áp dụng công thức cộng vectơ

- Từ đó suy ra khi xuôi dòng ( chiều dương ), và khi ngược dòng ( ngược lại - âm)

- Từ đó đưa ra phương trình thời gian xuôi và thời gian ngược với nhau ( do cano đi xuôi sớm hơn 48 phút ) nên sẽ là thời gian ngược - thời gian xuôi = 48 phút. Thay công thức t=s/v vào để tìm ra v dòng nước so với bờ

*Lời giải:

Đổi 48 phút = 0,8 giờ.

Gọi \[{v_{1,3}}\]: là vận tốc của ca nô so với bờ.

\[{v_{1,2}}\]: là vận tốc của ca nô so với mặt nước.

\[{v_{2,3}}\]: là vận tốc của nước chảy đối với bờ.

Công thức cộng vận tốc: \[{\vec v_{1,3}} = {\vec v_{1,2}} + {\vec v_{2,3}}\]

Khi xuôi dòng: \[{v_{1,3}} = {v_{1,2}} + {v_{2,3}}\]

Khi ngược dòng: \[{v_{1,3}} = {v_{1,2}} - {v_{2,3}}\]

Ta có: \[{t_n} - {t_x} = 0,8 \Rightarrow \frac{{AB}}{{{v_{1,2}} - {v_{2,3}}}} - \frac{{AB}}{{{v_{1,2}} + {v_{2,3}}}} = 0,8\]

\[ \Leftrightarrow \frac{{70}}{{30 - {v_{2,3}}}} - \frac{{70}}{{30 + {v_{2,3}}}} = 0,8\]

\[ \Leftrightarrow {{\rm{v}}_{2,3}} = 5{\rm{(km/h)}}\].

*Lý thuyết cần nắm và các dạng bài toán về tốc độ và vận tốc:

Tốc độ trung bình

Tốc độ trung bình thường dùng quãng đường đi được trong cùng một đơn vị thời gian để xác định độ nhanh chậm của chuyển động : kí hiệu là $\mathrm{v}$

$\mathrm{v}=\frac{\mathrm{s}}{\mathrm{t}}$

Vận tốc tức thời:

- Trong khoảng thời gian rất ngắn Δt , xe rời được một đoạn đường Δs rất ngắn thì độ lớn của vận tốc tức thời của xe được tính bằng:

$v=\frac{\Delta s}{\Delta t}$

- Công thức tính vận tốc tức thời của vật ở những thời điểm khác nhau: v = v0 + a.t (với gốc thời gian lấy ở thời điểm t0 )

Trong đó:

+ v là vận tốc tại thời điểm t (m/s)

+ v0 là vận tốc ban đầu (m/s)

+ a là gia tốc $\left(\frac{m}{s^2}\right)$

Chú ý:

+ Chuyển động nhanh dần thì v0.a > 0

+ Chuyển động chậm dần thì v0.a < 0

Phương pháp làm:

– Bước 1: Chọn chiều dương và gốc thời gian, (chọn gốc thời gian là thời điểm ban đầu: t₀ = 0).

– Bước 2: Tìm gia tốc a và vận tốc ban đầu v₀ ở thời điểm t₀.

– Bước 3: Viết công thức : v = v₀ + a( t – t₀ ) . Nếu t₀ = 0 thì: v = v₀ + a.t

Xem thêm các bài viết liên quan hay, chi tiết:

Lý thuyết Tốc độ và vận tốc - Vật lí 10 Kết nối tri thức

Giải Vật lí 10 Bài 5 (Kết nối tri thức): Tốc độ và vận tốc 

Bài tập Bài 5. Tốc độ và vận tốc có đáp án 

•