Đáp án B

Ngày 19-5-1941, Mặt trận thống nhất đầu tiên của Việt Nam được thành lập mặt trận này có vai trò chuẩn bị trực tiếp cho Cách mạng mạng tháng Tám năm 1945, đống vai trò quan trọng trong xây dựng lực lượng vũ trang và căn căn địa cách mạng.

Đáp án B

Nội dung bản chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta“(12-3-1945) xác định thời cơ Tổng khởi nghĩa vẫn chưa chín muồi. Vì thế cần phát động một cao trào kháng Nhật cứu nước mạnh mẽ làm tiền đề cho cuộc tổng khởi nghĩa.

Đáp án D

Đầu năm 1945, ở mặt trận Châu Á – Thái Bình Dương, quân đồng minh đã giáng cho Nhật những đòn nặng nề. Trong khi đó ở Đông Dương, lực lượng quân Pháp theo phái Đờ Gôn ráo riết hoạt động, chờ thời cơ phản công quân Nhật.

=> Mâu thuẫn Nhật – Pháp ngày càng gay gắt.

=> Trước tình trên Nhật đã ra tay trước, tiến hành đảo chính lật đổ Pháp để độc chiếm Đông Dương.

Đáp án đúng là : A

- Pháp phục tùng và tuyên truyền cho sức mạnh của Nhật Bản ,không phản ánh đúng tình hình quân Pháp khi quân Nhật tiến vào Đông Dương

Khi Nhật tiến vào Đông Dương, thực dân Pháp đầu hàng và câu kết với Nhật cùng thống trị nhân dân ta chứ không phuc tùng Nhật. Việc tuyên truyền cho sức mạnh của Nhật với thuyết Đại Đông Á không phải là hành động của Pháp mà là hành động của Nhật.

- B, C, D: là những việc làm mà Pháp đã làm khi quân Nhật vào Đông Dương (9/1940)

→ A đúng.B,C,D sai.

* TÌNH HÌNH VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1939 – 1945

1. Tình hình chính trị

a. Thế giới:

- 1/9/1939: Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ.

- Tháng 6/1940, Đức kéo vào Pháp, Pháp đầu hàng Đức, thực hiện chính sách thù địch đối với các lực lượng tiến bộ trong nước và phong trào cách mạng ở thuộc địa.

b. Việt Nam

- Pháp tăng cường vơ vét, bóc lột nhân dân Việt Nam để phục vụ cho cuộc chiến tranh đế quốc.

- Tháng, 9/1940, Nhật vượt biên giới Việt - Trung vào miền Bắc Việt Nam, Pháp nhanh chóng đầu hàng. ⇒ Pháp cấu kết với Nhật vơ vét, bóc lột nhân dân Việt Nam.

- Tháng 3/1945, Nhật đảo chính Pháp. ⇒ Lợi dụng cơ hội đó, các đảng phái chính trị ở Việt Nam tăng cường hoạt động, quần chúng nhân dân sục sôi khí thế, sẵn sàng vùng lên khởi nghĩa.

2. Tình hình kinh tế - xã hội

a. Kinh tế:

* Chính sách của Pháp:

- Tăng cường vơ vét sức người, sức của của nhân dân Việt Nam để phục vụ cho chiến tranh thế giới thứ hai.

- Thi hành chính sách “kinh tế chỉ huy”.

* Chính sách của Nhật:

- Cướp đoạt ruộng đất để lập đồn điền, bắt nhân dân nhổ lúa, ngô trồng đay, thầu dầu phục vụ cho chiến tranh.

- Buộc Pháp xuất cảng các nguyên liệu chiến tranh sang Nhật với giá rẻ như: than, sắt, cao su,..

- Đầu tư, mở mang một số ngành công nhân phục vụ nhu cầu quân sự như: khai thác sắt, crôm,...

⇒ Hậu quả: + Tài nguyên thiên nhiên của Việt Nam ngày càng vơi cạn.

+ Kinh tế Việt Nam nghèo nàn, lạc hậu, phát triển mất cân đối.

b. Xã hội:

- Dưới hai tầng áp bức Pháp – Nhật, đời sống của các tầng lớp nhân dân Việt Nam ngày càng khổ cực, bần cùng.

- Nhiều cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam chống lại thực dân Pháp và phát xít Nhật diễn ra.

⇒ Chuyển biến về tình hình thế giới và trong nước đòi hỏi Đảng Cộng sản Đông Dương phải kịp thời nắm bắt, đề ra đường lối đấu tranh.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939-1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời

Mục lục Giải Tập bản đồ Lịch sử 12 Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám  (1939 – 1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời

Đáp án đúng là: C

Bất cứ một thời kì nào khi chịu ảnh hưởng từ những chính sách cai trị của đế quốc để làm cho mâu thuẫn dân tộc trở nên gay gắt. Thời kì này cũng vậy, dưới sự áp bức “một cổ đôi tròng” của Nhật – Pháp đã dẫn đến hậu quả mâu thuẫn giữa toàn thể các dân tộc Đông Dương với Nhật – Pháp ngày càng sâu sắc, nhân dân sẵn sàng đầu tranh dưới ngọn cờ lãnh đạo của Đảng.

→ C đúng 

- A sai vì chủ yếu xuất phát từ việc Nhật xâm lược và áp đặt chính sách bóc lột tài nguyên, lao động, và đàn áp phong trào yêu nước. Hành động của Nhật đã làm tăng căng thẳng, không phải chỉ do sự kết hợp giữa Nhật và Pháp.

- B sai vì chủ yếu do chính sách cai trị tàn bạo và bóc lột của Pháp trong suốt thời gian dài, trước khi Nhật xâm lược. Hành động của Nhật chỉ làm tăng thêm sự căm ghét đối với cả hai thế lực xâm lược, nhưng không phải nguyên nhân chính của mâu thuẫn này.

- D sai vì chủ yếu do chính sách xâm lược và bóc lột tàn bạo của Nhật, không phải do sự kết hợp giữa Nhật và Pháp. Chính sách áp bức của Nhật đối với nhân dân Đông Dương là nguyên nhân chính, làm gia tăng sự căm ghét và đấu tranh giành độc lập.

Sự áp bức, bóc lột dã man của Nhật và Pháp trong thời kỳ Chiến tranh Thế giới thứ hai đã tạo ra mâu thuẫn sâu sắc giữa các dân tộc Đông Dương với các thực dân. Pháp, sau khi bị Đức chiếm đóng, đã để Nhật thay thế tạm thời cai trị Đông Dương, nhưng ngay sau khi Nhật xâm lược, chúng tiếp tục khai thác tài nguyên và lao động của các quốc gia thuộc địa. Sự tàn bạo của chính sách lao động cưỡng bức, cướp đoạt lương thực, và việc thi hành các biện pháp nghiêm ngặt đã đẩy các dân tộc Đông Dương vào hoàn cảnh nghèo đói và đau khổ. Đồng thời, chính sách chia rẽ dân tộc và đàn áp phong trào yêu nước càng khiến mâu thuẫn giữa các dân tộc với Nhật và Pháp thêm căng thẳng. Sự đau khổ này đã tạo nên sự đoàn kết và khát vọng giành độc lập, thúc đẩy các cuộc đấu tranh chống lại sự áp bức, từ đó hình thành các phong trào cách mạng ở Đông Dương.

Đáp án C

Sau khi vào Đông Dương, phát xít Nhật giữ nguyên bộ máy thống trị của thực dân Pháp, dùng nó để vơ vét kinh tế phục vụ cho nhu cầu chiến tranh và đàn áp phong trào cách mạng (phục vụ cho Nhật). Mới vào Việt Nam nếu không có sự hỗ trợ của bộ máy chính quyền của thực dân Pháp thì Nhật khó có thể thực hiện các hoạt động vơ vét, bóc lột nhân dân ta.

Đáp án A

Ngày 9-3-1945, Nhật tiến hành đảo chính Pháp, quân Pháp chống cự yếu ớt rồi nhanh chóng đầu hàng. Thực chất Nhật đã độc chiếm Đông Dương, tăng cường vơ vét, bòn rút tiền của của nhân dân và đàn áp những người cách mạng. Trước tình hình đó, Ban thường vụ Trung ương Đảng đã họp vào ra chỉ thị: “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”.

=> Chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” được Đảng ta đề ra trong bối cảnh Nhật đã chính thức độc chiếm Đông Dương.

Đáp án D

Ngày 2-9-1945, tại Quảng Trường Ba Đinh (Hà Nội) trước cuộc mít tinh lớn của hàng vạn nhân dân thủ đô và các vùng lân cận, chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản “Tuyên ngôn độc lập” trịnh trọng tuyên bố với toàn thể quốc dân và thế giới nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa được thành lập.

=> Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập là sự kiện đánh dấu sự khai sinh của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Đáp án B

Ngày từ ngày 13-8-1945, khi nhận được thông tin về việc Nhật Bản sắp đầu hàng, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh lập tức thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc.

Đáp án D

Điểm mới của Hội nghị BCH trung ương đảng tháng 5-1941 đã ra việc giải quyết vấn đề dân tộc trong khuôn khổ từng nước Đông Dương. Chính vì thế, chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trương thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh – mặt trận đầu tiên của riêng Việt Na để giải quyết vấn đề trên.

Đáp án đúng là: B

Giải thích: Áp dụng chủ trương của Ban thường vụ trung ương Đảng (12-3-1945), cao trào kháng Nhật cứu nước ở vùng rừng núi và trung du Bắc Kì diễn ra với hình thức chủ yếu là biểu tình, thị uy và vũ trang du kích.

*Tìm hiểu thêm: "Diễn biến khởi nghĩa từng phần"

- Ở căn cứ địa Cao – Bắc – Lạng: Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân và Cứu quốc quân phối hợp với lực lượng chính trị của quần chúng đập tan chính quyền địch, thành lập chính quyền cách mạng.

- Tại Bắc bộ và Trung Bộ, khẩu hiệu “phá kho thóc, giải quyết nạn đói” của Trung ương Đảng đã kịp thời đáp ứng nguyện vọng của quần chúng nhân dân => tạo nên một phong trào đấu tranh sôi nổi, mạnh mẽ.

- Ở Quảng Ngãi, tù chính trị ở nhà lao Ba Tơ nổi dậy, lãnh đạo quần chúng khởi nghĩa, giành chính quyền cách mạng (11/3/1945), tổ chức đội du kích Ba Tơ.

- Ở Nam Kì, phong đấu tranh của nhân dân phát triển mạnh, đặc biệt là ở Mĩ Tho và Hậu Giang.

Xem thêm bài liên quan, chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939-1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời

Đáp án A

Đáp án A là ý nghĩa của Hiệp định Giơnevơ.

Đáp án đúng là: A

Ngày 13-8-1945, khi nhận được thông tin về việc Nhật Bản sắp đầu hàng, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh đã thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc. Sau đó ban bố “Quân lệnh số 1”, chính thức phát lệnh tổng khởi nghĩa trong cả nước. Đây cũng là chủ trương của Đảng khi quân đồng minh đã sắp chiến thắng phát xít.

→ A đúng 

- B sai vì tình hình trong nước thuận lợi, với quân Nhật suy yếu và phong trào cách mạng mạnh mẽ. Đây là thời cơ chiến lược để phát động cuộc khởi nghĩa giành độc lập.

- C sai vì quân Đồng minh thắng phát xít và Nhật Bản đầu hàng, mà còn do tình hình trong nước đã chín muồi với phong trào cách mạng mạnh mẽ và sự suy yếu của quân Nhật. Đây là thời điểm thuận lợi để giành độc lập cho đất nước.

- D sai vì quân Đồng minh thắng phát xít. Đây là lúc phong trào cách mạng đã đạt đỉnh cao, tạo điều kiện cho việc giành độc lập.

Đáp án C

Khoảng thời gian là thời cơ cho Tổng khởi nghĩa là từ khi Nhật đầu hàng đồng minh (15-8-1945) đến trước khi quân Đồng minh tiến vào nước ta. (2-9-1945).

Đáp án C

Đoạn văn trên được trích trong Tuyên ngôn độc lập ngày 2-9-1945.

Đáp án B

Từ ngày 16 đến ngày 17-8-1945, Đại hội Quốc dân được triệu tập ở Tân Trào. Đại hội tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng, thông qua 10 chính sách của Việt Minh….

Đáp án D

Chỉ thị “Sửa soạn khởi nghĩa” do Trung ương Đảng kêu gọi vào ngày 7-5-1944.

Đáp án B

Thực hiện nghị quyết của Hội nghị quân sự cách mạng Bắc Kì, ngày 15-5-1945, Việt Nam Cứu quốc quân và Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân thống nhất thành Việt Nam giải phóng quân.

Đáp án đúng là: B

Giải thích: Hội nghị ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ VIII (5/1941) đã xác định nhiệm vụ trước mắt của cách mạng là giải phóng dân tộc.

Hơn nữa từ tháng 9-1940, Nhật đã vào Việt Nam và cấu kết với Pháp thống trị nhân dân ta.

=> Mâu thuẫn cơ bản trong lòng xã hội Việt Nam lúc này là mâu thuẫn giữa nhân dân Việt Nam với phát xít (đế quốc) Pháp – Nhật.

*Tìm hiểu thêm: "Nội dung hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương tháng 11/1939"

- Nhiệm vụ, mục tiêu trước mắt là: đánh đổ đế quốc và tay sai, giải phóng các dân tộc ở Đông Dương, làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập.

- Tạm gác lại khẩu hiệu cách mạng ruộng đất, tịch thu ruộng đất của thực dân đế quốc và địa chủ, phản bội quyền lợi dân tộc, chông tô cao, lãi nặng.

- Thay khẩu hiệu “Thành lập chính quyền Xô Viết công nông binh” bằng khẩu hiệu “Chính phủ dân chủ cộng hòa”.

- Xác định phương pháp đấu tranh: chuyển từ đấu tranh đòi dân sinh, dân chủ sang đánh đổ chính quyền của đế quốc và tay sai; từ hoạt động hợp pháp, nửa hợp pháp sang bí mật và bất hợp pháp.

- Thành lập Mặt trận dân tộc thống nhất phản đế Đông Dương.

Xem thêm bài liên quan, chi tiết khác:

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939-1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời

Đáp án B

Phát xít Nhật trong quá trình thống trị Việt Nam đã cướp ruộng đất của nông dân bắt nhân dân nhổ lúc trồng đay, thầu dầu phục cho nhu cầu chiến tranh.

=> Nhân dân thiếu lương thực để phục vụ cho đời sống

=> Nạn đói máy tháng đầu năm 1945 xảy ra.

Đáp án D

Hội nghị trung ương lần thứ 6 đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu bằng việc xác định nhiệm vụ, mục tiêu trước mắt của cách mạng Đông Dương là đánh đổ đế quốc và tay sai, giải phóng các dân tộc Đông Dương, làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập.

=> Hội nghị đã đánh dấu sự chuyển hưởng đúng đắn và chỉ đạo chiến lược cách mạng đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu.

Đáp án D

Từ ngày 14/8/1945, các tỉnh như Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, ...đã tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền ở một số xã do các cấp bộ Đảng và Mặt trận Việt Minh đã nhạy bén, chủ động, vận dụng tinh thần chỉ thị 12/3.1945.

Đáp án B

Ngày 9-3-1945, Nhật tiến hành đảo chính Pháp để độc chiếm Đông Dương, vai trò thống trị của Pháp ở Việt Nam hoàn toàn bị thủ tiêu.

Đáp án C

Do Việt Nam là thuộc địa của Pháp nên khi cuộc khủng hoảng kinh tế diễn ra tất yếu sẽ ảnh hưởng đến các nước thuộc địa.

Đáp án D

Năm 1930, do có truyền thống đấu tranh anh dũng chống giặc ngoại xâm, là nơi có chi bộ Đảng hoạt động mạnh nên phong trào cách mạng ở đây phát triển mạnh hơn các nơi khác.

Đáp án C

Phong trào đấu tranh ở Nghệ - Tĩnh đã dẫn đến hệ thống chính quyền thực dân, phong kiến bị tê liệt, tan rã ở nhiều thôn xã. Nhiều lí trưởng, chánh tổng bổ trốn.

Đáp án B

Do chính sách bóc lột, vơ vét của thực dân Pháp nên phong trào yêu nước gia đoạn này diễn ra mạnh mẽ, lôi cuốn nhiều giai cấp, tầng lớp xã hội tham gia. Chính quyền thực dân đã tiến hành một chiến dịch khủng bố dã man những người yêu nước. Điều này càng làm tăng thêm mâu thuẫn và tình trạng bất ổn trong xã hội. Đây chính là bối cảnh diễn ra phong trào cách mạng 1930 – 1931.

Đáp án B

Chính quyền được thành lập tại các địa phương ở Nghệ An – Hà Tĩnh trong phong trào cách mạng 1930 – 1931 được gọi là Xô viết Nghệ - Tĩnh vì đây là hình thức mới của chính quyền theo kiểu Xô viết (nước Nga).

Đáp án A

Năm 1939, chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, cuộc vận động dân chủ 1936 – 1939 cũng theo đó mà chấm dứt do Pháp thực hiện chính sách thù địch với các lực lượng tiến bộ trong nước và phong trào cách mạng ở thuộc địa.

Đáp án đúng là : A 

Cách mạng tháng Tám năm 1945 giành thẳng lợi quyết định ở các đô thị vì các đô thị là  nơi tập trung các trung tâm kinh tế - chính trị của kẻ thù. 

Các đô thị là nơi tập trung các trung tâm kinh tế - chính trị của kẻ thù, ví dụ như ở Hà Nội có Phủ Khâm sai Bắc Bộ, Sở cảnh sát Trung ương, Sở Bưu điện, Trại an ninh,….đều là trung tâm kinh tế,chính trị của kẻ thù.=> thắng lợi ở đô thị sẽ mang tính quyết định.

→ A đúng.B,C,D sai

♦ Cách mạng tháng Tám là sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc, vì đã:

+ Lật đổ ách cai trị của thực dân Pháp trong hơn 80 năm, của quân phiệt Nhật Bản gần 5 năm; chấm dứt thời kì quân chủ hơn 1000 năm; lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

+ Mở ra kỷ nguyên mới của dân tộc - kỉ nguyên độc lập, tự do; giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội.

+ Đưa Đảng Cộng sản Đông Dương từ một đảng hoạt động bí mật trở thành đảng cầm quyền, nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước.

+ Chứng tỏ năng lực lãnh đạo của Đảng Cộng sản, sự sáng tạo và tinh thần yêu nước của nhân dân; chuẩn bị điều kiện cho những thắng lợi tiếp theo của cách mạng Việt Nam.

* Diễn biến chính của Cách mạng tháng Tám năm 1945

- Đến giữa tháng 8/1945, khí thế cách mạng đã sục sôi trong cả nước.

- Từ ngày 14/8/1945, tại nhiều nơi, cấp bộ Đảng, Việt Minh đã căn cứ tình hình cụ thể của địa phương và vận dụng chỉ thị: “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, để phát động nhân dân khởi nghĩa.

- Chiều 16/8/1945, theo lệnh của Ủy ban khởi nghĩa, một đơn vị giải phóng quân do Võ Nguyên Giáp chỉ huy, từ Tân Trào về thị xã Thái Nguyên, mở đầu cuộc Tổng khởi nghĩa.

- Ngày 18/8/ 1945, Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam giành chính quyền sớm nhất.

- Tối 19/8/1945 khởi nghĩa thắng lợi ở Hà Nội.

- Ngày 23/8/1945, nhân dân Huế giành được chính quyền.

- Ngày 25/8/1945, khởi nghĩa giành thắng lợi tại Sài Gòn.

- Ngày 28/8/1945, khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi trong cả nước (trừ một số thị xã do quân Trung Hoa Dân quốc chiếm đóng từ trước).

- Ngày 30/8/1945, vua Bảo Đại tuyên bố thoái vị. Chế độ phong kiến Việt Nam hoàn toàn sụp đổ.

- Trong Cách mạng tháng Tám, trước áp lực và hoạt động khôn khéo của lực lượng cách mạng, quân Nhật ở Hà Nội và các địa phương phải án binh bất động, không can thiệp vào tiến trình khởi nghĩa. Nhờ đó, khởi nghĩa diễn ra nhanh chóng và ít đổ máu.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Giải Lịch sử 12 Bài 6: Cách mạng tháng Tám năm 1945

Lý thuyết Lịch sử 12 Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939-1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời