* Trả lời:

a) Không thể sử dụng đồng hồ đo điện đa năng để đo trực tiếp suất điện động và điện trở trong của nguồn vì:

+ Khi đo mạch điện phải kín mà suất điện động bằng hiệu điện thế khi mạch hở.

+ Đồng hồ đo cũng có điện trở.

+ Hiệu điện thế do nguồn (pin) cung cấp không ổn định

nên ta phải dùng phép đo gián tiếp.

b) Để xác định suất điện động và điện trở trong của pin cần đo hiệu điện thế hai đầu của pin và cường độ dòng điện chạy trong mạch.

c) Thiết kế phương án thí nghiệm

I. Dụng cụ:

- Hai pin điện hoá loại 1,5 V (một pin cũ, một pin mới)

- Một biến trở 100 $\Omega$

- Hai đồng hồ đo điện đa năng hiện số

- Dây nối

- Công tắc điện K

- Điện trở bảo vệ R0

- Bảng lắp mạch điện

II. Tiến hành thí nghiệm với nguồn điện là một pin cũ.

1. Bố trí thí nghiệm như hình trên.

2. Điều chỉnh biến trở đến giá trị 100 $\Omega$.

3. Đóng khoá K, bật đồng hồ đo hiệu điện thế và cường độ dòng điện.

4. Ghi giá trị hiệu điện thế U và cường độ dòng điện I vào mẫu Bảng 26.1. Ngắt khóa K.

5. Lặp lại 4 lần các bước 2,3,4 với giá trị R giảm dần.

6. Đánh dấu các điểm thực nghiệm lên hệ trục tọa độ và vẽ đường thẳng đi gần nhất các điểm thực nghiệm (tham khảo Hình 26.3)

7. Kéo dài đường đồ thị cắt trục tung tại U0 (tham khảo Hình 26.3).

8. Xác định suất điện động E của pin là giá trị U0.

9. Chọn hai điểm M, N trên đồ thị xác định các giá trị U, I tương ứng và xác định điện trở trong theo công thức:

$r=\frac{U_M-U_N}{I_N-I_M}$

10. Ước lượng sai số bằng đồ thị.

* Mở rộng:

1. Suất điện động cảm ứng trong mạch kín

- Suất điện động cảm ứng là suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch kín.

- Định luật Fa-ra-đây: Độ lớn của suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên từ thông qua mạch kín đó.

$e_c=-\frac{\Delta \Phi }{\Delta t}$

2. Quan hệ giữa suất điện động cảm ứng và định luật Len-xơ

- Trước hết mạch kín (C) phải được định hướng. Dựa vào chiều đã chọn trên (C), ta chọn chiều pháp tuyến dương để tính từ thông qua mạch kín.

+ Nếu Φ tăng thì ec < 0: Chiều của suất điện động cảm ứng (chiều của dòng điện cảm ứng) ngược chiều với chiều của mạch.

+ Nếu Φ giảm thì ec > 0: Chiều của suất điện động cảm ứng (chiều của dòng điện cảm ứng) là chiều của mạch.

- Bản chất của hiện tượng cảm ứng điện từ là quá trình chuyển hoá cơ năng thành điện năng.

Xem thêm các bài viết liên quan,chi tiết khác:

Lý thuyết Vật lí 11 Bài 24: Suất điện động cảm ứng

Mục lục Giải Vật lí 11 Bài 24: Suất điện động cảm ứng