a/ Diện mạo khu vực Đông Nam Á từ thế kỉ X - XVI

- Trên cơ cở các vương quốc phong kiến đã được hình thành ở các giai đoạn trước, từ khoảng nửa sau thế kỉ X đến thế kỉ XIII, các vương quốc này tiếp tục phát triển.

- Vào khoảng thế kỉ XIII, quân Mông – Nguyên mở rộng xâm lược xuongs Đông Nam Á. Nhu cầu liên kết giữa các quốc gia nhỏ và các tộc người trong kháng chiến chống ngoại xâm đã dẫn đến sự ra đời của một số vương quốc phong kiến mới v à sự thống nhất, hình thành một số vương quốc phong kiến rộng lớn hơn.

- Từ thế kỉ XVI, các vương quốc phong kiến Đông Nam Á bắt đầu quá trình suy vong.

b/ Văn hóa Đông Nam Á từ thế kỉ X – XVI:

- Trong các thế kỉ X – XVI, các nước Đông Nam Á đã sáng tạo ra những thành tựu văn hóa độc đáo, có đóng góp quan trọng cho nền văn minh nhân loại.

a/ Sự hình thành:

- Trên cơ sở các vương quốc phong kiến được hình thành ở giai đoạn trước, từ khoảng nửa sau thế kỉ X đến thế kỉ XIII, các vương quốc này tiếp tục phát triển.

+ Ở lưu vực sông I-ra-oa-đi, vương quốc pa-gan mạnh lên và thống nhất lãnh thổ.

+ Ở lưu vực sông Chao-phray-a là sự hiện diện của Vương quốc Ha-ri-pun-giay-a.

+ Trên bán đảo Đông Dương, các vương quốc Đại Việt, Chăm-pa, Cam-pu-chia phát triển cường thịnh.

+ Vương quốc Sri Vi-giay-a trở thành quốc gia hùng mạnh trên đảo Xu-ma-tra.

- Vào thế kỉ XIII, quân Mông – Nguyên mở rộng xâm lược xuống Đông Nam Á, đã thúc đẩy sự ra đời của nhiều vương quốc mới, như: vương quốc Su-khô-thay-a; vơng quốc Lan Xang; vương triều Mô-giô-pa-hít; vương quốc Ma-lắc-ca…

b/ Sự phát triển

- Chính trị: bộ máy nhà nước được củng cố, luật pháp được hoàn thiện.

- Kinh tế phát triển khá thịnh đạt trên tất cả các lĩnh vực: nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp.

- Đời sống nhân dân ổn định, đạt được nhiều thành tựu trên lĩnh vực văn hóa.

Nhận xét hoạt động kinh tế của vương quốc Ma-lắc-ca:

+ Hoạt động kinh tế của vương quốc Ma-lắc-ca diễn ra tấp nập.

+ Ma-lắc-ca có quan hệ buôn bán với nhiều quốc gia, như: Trung Quốc, Ấn Độ, các nước ở khu vực Tây Á, Đông Nam Á lục địa và các nước châu Âu…

a/ Thành tựu văn hóa tiêu biểu của các quốc gia Đông Nam  Á:

- Tín ngưỡng - tôn giáo:

+ Phật giáo tiểu thừa được truyền bá và phổ biến ở nhiều quốc gia Đông Nam Á, như: lan Xang, Campuchia…

+ Hồi giáo được du nhập vào Đông Nam Á từ khoảng thế kỉ XI – XIII.

- Chữ viết: cư dân nhiều nước Đông Nam Á đã sáng tạo ra chữ viết riêng, trên cơ sở tiếp thu chữ viết của Ấn Độ hoặc Trung Quốc. Ví dụ:

+ Chữ Thái ra đời trên cơ sở chữ Phạn (Ấn Độ).

+ Người Việt sáng tạo ra chữ Nôm trên cơ sở chữ Hán (Trung Quốc).

- Văn học dân gian và văn học viết phát triển mạnh với nhiều tác phẩm nổi tiếng, như:

+ Tác phẩm Cuốn sách của các ông vua; trường ca Ne-ga-rắc Re-ta-ga-ma của cư dân in-đô-nê-xi-a.

+ Tác phẩm Truyện sử Mã Lai của cư dân Ma-lai-xi-a.

- Kiến trúc - điêu khắc chịu ảnh hưởng sâu sắc của các tôn giáo như: Ấn Độ giáo, Phật giáo, Hồi giáo. Nhiều công trình tiêu biểu như: đền Ăng-co Vát, Ăng-co Thom ở Campuchia; chùa Vàng ở Mi-an-ma, chùa vàng ở Thái Lan…

b/ Nhận xét: cư dân Đông Nam Á sáng tạo ra nhiều thành tựu văn hóa độc đáo, có đóng góp quan trọng cho nền văn minh nhân loại.

Việc các quốc gia Đông Nam Á sáng tạo ra chữ viết riêng đã cho thấy:

+ Cư dân Đông Nam Á không tiếp thu một cách thụ động hay “sao chép y nguyên” thành tựu ngôn ngữ của nước ngoài, mà đã có sự tiếp thu chọn lọc và sáng tạo, biến đổi sao cho phù hợp với đặc điểm ngôn ngữ của dân tộc mình.

+ Sự ra đời của chữ viết sẽ thúc đẩy sự phát triển của các ngành văn hóa khác (ví dụ: văn học, sử học…) và tạo điều kiện cho sự phát triển của văn hóa các quốc gia Đông Nam Á trong giai đoạn sau.

Sơ đồ trục thời gian tham khảo:

* Bài giới thiệu Thánh địa Mỹ Sơn:

- Thánh địa Mỹ Sơn là quần thể di sản mang kiến trúc của người Chăm Pa cổ thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Khu vực này có đường kính rộng khoảng 2km với hơn 70 ngôi đền tháp khác nhau mang nhiều nét kiến trúc lịch sử tiêu biểu cho từng giai đoạn phát triển của Chăm Pa cổ.

- Thánh địa Mỹ Sơn được xây dựng trong khoảng các thế kỉ VI – XI, đây là nơi dùng để thờ cúng thần Shiva.

- Kiến trúc thánh địa Mỹ Sơn với thiết kế độc đáo, tinh xảo, mang đậm dấu ấn được chia làm 6 loại đặc trưng: phong cách cổ, Hòa Lai, Mỹ Sơn, Ponagar, Đồng Dương và phong cách của người dân Bình Định.

- Hiện nay, Thánh địa Mĩ Sơn là một trong những điểm đến lí tưởng của du khách không chỉ trong nước mà con có du khách nước ngoài.

* Infographic giới thiệu Thánh địa Mỹ Sơn: