Theo văn bản, tác giả đã hiểu ra đạo lí gì từ câu chuyện của người bạn của cha mình?

Đọc văn bản:

Khi còn trẻ, tôi cũng thường xuyên nói những câu: “Đợi đến khi tốt nghiệp trung học, tôi sẽ…”, “Đợi tốt nghiệp đại học xong tôi sẽ…”, “Đợi mua được nhà xong, tôi sẽ…”, “Đợi sự nghiệp thành danh rồi…”, tôi không hề nhận ra rằng tất cả mọi thứ trong cuộc sống của tôi dường như đều nằm trong sự chờ đợi.

Có một ngày, tôi nghe thấy có một người bạn của cha mình vô cùng đau khổ tâm sự rằng “Tôi không dám tin điều này là sự thật. Vợ tôi rất thích hoa, luôn hi vọng được tôi tặng hoa nhưng tôi cho rằng việc đó quá lãng phí, đợi chúng tôi có điều kiện kinh tế dư giả hơn một chút, đợi con út chúng tôi trưởng thành rồi tôi sẽ mua hoa tặng cô ấy. Vì thế, tôi thường thoái thác nói để lần sau sẽ mua. Kết quả, giờ đây cô ấy đã rời xa thế giới này, mãi mãi không đợi được đến ngày đó nữa. Còn tôi chỉ có thể mua hoa tươi bày trước bài vị của cô ấy.”. Cảm giác tuyệt vọng của chú ấy in đậm trong tâm trí tôi, từ đó, tôi mới hiểu sâu sắc đạo lí: có quá nhiều người không dám nắm lấy hiện tại mà lại gửi hi vọng vào sự chờ đợi mơ hồ.

Bất luận là mua hoa cho người yêu thương hay đăng kí một bộ môn mà bạn yêu thích hoặc đi du lịch khắp thế giới, bạn đừng nên chờ đợi. Khi bạn có đủ năng lực chăm sóc tốt bản thân, hãy lập tức hành động. Bạn nên biết rằng cuộc sống là luôn luôn biến đổi, tương lai là điều không thể dự đoán, lạc quan không hề sai nhưng lạc quan mù quáng vào tương lai thì sai lầm đáng sợ. Vì vậy, thời cơ tốt nhất luôn chính là thời điểm hiện tại. Bạn muốn làm việc gì, muốn tương lai ra sao, đừng chờ đợi “nếu có một ngày”, ngay từ bây giờ bạn đã có thể bắt đầu thực hiện được rồi.

(Khi bạn đang mơ thì người khác đang nỗ lực, Vĩ Nhân, NXB Văn học, 2018, Tr 28-29)

Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.

Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu suy nghĩ của anh/ chị về sự cần thiết phải có tinh thần đồng đội trong cuộc sống.

Anh/Chị có đồng tình với ý kiến: cứ không ngừng rèn luyện và tích lũy, chơi đúng luật chơi của cuộc đời, rồi bạn sẽ là người chiến thắng hay không? Vì sao?

Nêu tác dụng của phép điệp cấu trúc trong đoạn văn số (2) và (3).

Theo đoạn trích, cuộc sống và game có những điểm nào tương đồng?

Đọc văn bản:

 (1) Và dần dà, tôi nhận ra, cuộc sống cũng như game, luôn bày ra trước mắt ta rất nhiều thủ thách) và hay việc. Nếu muốn lên cấp, bạn phải rèn luyện kĩ năng và vích lũy kinh nghiệm bằng việc làm nhiệm vụ hay còn gọi là vượt chướng ngại vật. Cấp độ mình càng tăng thì độ khó của chướng ngại vật cũng tăng theo. Nhưng cứ không ngừng rèn luyện và tích lũy, chơi đúng luật chơi của cuộc đời, rồi bạn sẽ là người chiến thắng.

           (2) Cũng giống như game, trong cuộc sống, chúng ta cần có đồng đội. Đồng đội giúp cho mình không cảm thấy cô đơn và có đủ bản lĩnh để vượt qua thách thức. Sau này tôi đã mở công ty, giống như thành lập hội nhóm trong game để cùng nhau rèn luyện và phát triển. Và tôi đã có được chỉ số sức khỏe tuyệt vời với một trái tim khỏe mạnh, mức năng lượng luôn trong trạng thái đầy ắp vì luôn biết cách làm tăng năng lượng và tận hưởng cuộc sống như một cuộc chơi.

          (3) Cũng giống như game, cuộc sống cũng có phần thưởng. Phần thưởng của người thắng cuộc là một cuộc sống hạnh phúc, vui vẻ, ý nghĩa và thành công.

         (4) Còn luật chơi là gì? Bật mí cho bạn biết nhé: đó là thành thật, đạo đức, hồn nhiên và tích cực. Chúc bạn thành công!

 (Hãy sống như chơi - trích Không có đỉnh quả cao,

Phan Văn Trường và nhiều tác giả, NXB Trẻ, 2022, tr. 59-60)

Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.

Nhận xét về nghệ thuật kể chuyện của tác giả trong đoạn trích trên.

Anh/chị hiểu như thế nào về nội dung của câu văn: Sự sống nảy sinh từ cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hi sinh gian khổ, ở đời này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua ranh giới ấy ?

Chỉ ra chi tiết gợi nhắc đến dấu tích của chiến tranh trong câu văn sau: Ở đây, trong những buổi lễ cưới, người ta tặng nhau một quả mìn nhảy đã tháo kíp làm giá bút, một quả đạn cối đã tiện đầu, quét lượt sơn trắng làm bình hoa, một ống thuốc mồi của quả bom tấn để đựng giấy giá thú, giấy khai sinh cho các cháu sau này và những cái võng nhỏ của trẻ con tết bằng ruột dây dù rất óng mượt.

Anh/ chị có đồng tình với ý kiến Có những sự kính trọng bị miễn cưỡng trong những nguyên tắc ràng buộc như tuổi tác, vai vế hay địa vị. Tuy nó có thể tạo nên sự điều hợp hữu hiệu trong chừng mực nào đó, nhưng vì thiếu ý thức tự nguyện nên sự kính trọng ấy không phải là chất liệu để nuôi dưỡng mối liên hệ tình cảm lâu bền không? Vì sao?

Theo anh/ chị tại sao tác giả lại cho rằng  càng kính trọng nhiều đối tượng thì thói quen tự hào và kiêu ngạo trong ta sẽ càng bị cô lập và rơi rụng bớt trong đoạn trích?

Theo tác giả, tại sao ai trong chúng ta cũng cần được kính trọng?

Đọc văn bản:

Ai trong chúng ta cũng cần được kính trọng, vì khi được kính trọng ta sẽ thấy rõ hơn những giá trị sâu sắc và đích thực của mình. Dù ta đang chịu nhiều thất bại nặng nề, đến nỗi suy sụp niềm tin vào bản thân, nhưng thái độ kính trọng của một ai đó sẽ ngầm nhắc ta nhìn lại những giá trị quan trọng khác của mình. Trong bất cứ mối liên hệ tình cảm nào, niềm kính trọng cũng là nền tảng quyết định nên sự tồn tại lâu bền. Không có sự kính trọng, tình cảm ấy chỉ còn là sự dựa dẫm cảm xúc qua lại mà thôi.

Có những sự kính trọng bị miễn cưỡng trong những nguyên tắc ràng buộc như tuổi tác, vai vế hay địa vị. Tuy nó có thể tạo nên sự điều hợp hữu hiệu trong chừng mực nào đó, nhưng vì thiếu ý thức tự nguyện nên sự kính trọng ấy không phải là chất liệu để nuôi dưỡng mối liên hệ tình cảm lâu bền. Bởi vì bản chất của sự kính trọng phải xuất phát từ lòng chân thành, do thấy được giá trị chân thật của nhau hay sự tương tác sâu sắc với nhau.

 Quả thật, càng kính trọng nhiều đối tượng thì thói quen tự hào và kiêu ngạo trong ta sẽ càng bị cô lập và rơi rụng bớt. Niềm kính trọng nếu vượt qua khỏi những khuôn thước định kiến của xã hội, có thể trải lòng với mọi đối tượng dù đó là những kẻ bị liệt vào tầng lớp thấp hay xấu xa, thì không gian bình yên và tự do trong ta sẽ vô cùng rộng lớn. Vì khi kính trọng đối tượng nào là ta đã chính thức thiết lập sự liên kết và tiếp nhận năng lượng từ nơi đối tượng ấy, dù ta không có chủ ý. Huống chi, kính trọng nhau tức là tôn trọng sự có mặt của nhau trong cuộc đời này, đó là cấu trúc cân bằng giữa các cá thể trong vũ trụ.

Đời sống luôn có quá nhiều mối lo toan nên ta ít có cơ hội nhìn lại mình để giữ tâm quân bình và trong sáng. Theo đó, ta cũng dần đánh mất khả năng nhìn sâu sắc vào bản chất của từng đối tượng để thấy rằng ai cũng đáng kính trọng. Bởi suy cho cùng thì ai cũng có cái hay cái đẹp. Có khi những cái hay cái đẹp của họ đang hiện ra sờ sờ, nhưng vì mắt ta bị nhuộm lên những màu sắc của thành kiến nên ta không thể thấy được. Cũng có khi nó đang tiềm ẩn hay tạm thời bị vài năng lượng tiêu cực che khuất, mà nếu ta không có cái nhìn khám phá và cảm thông thì ta cũng không thể nào phát hiện ra được. Cho nên, ta hãy luôn tự hỏi mình vì sao ta lại thiếu kính trọng đối với người ấy? Tại ta hay tại họ?

(Hiểu về trái tim, Minh Niệm, NXB Tổng hợp TP. HCM, Năm 2019)

Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.

Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa

Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ

Biển Diêm Điền, 29-12-1967

(Sóng, Xuân Quỳnh, Ngữ văn 12, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019, tr.156)

Anh/ chị hãy phân tích đoạn thơ trên trong bài thơ Sóng. Từ đó, nhận xét về khát vọng tình yêu vĩnh hằng được thể hiện trong đoạn thơ.

Thông điệp ý nghĩa nhất mà anh/ chị rút ra từ đoạn trích trên là gì?

Anh/ chị hiểu như thế nào về ý kiến của tác giả Sự lựa chọn phải của chính bạn chứ không phải chọn lấy thứ đã bị người khác ảnh hưởng trong đoạn trích?

Đọc văn bản:

Quan niệm của bản thân vẫn có xu hướng bị những ý kiến của người khác tác động đến. Bản thân không thể tự dưng trở nên kiên cường được.

Vì vậy, điều mình thực sự muốn hướng tới là gì. Muốn trở thành người như thế nào và cả việc ban đầu bạn có cảm giác với điều gì chưa,.. Chưa chắc bạn đã hiểu được.

Tuy nhiên, nếu dừng lại tại đó, quan niệm của bạn sẽ yếu ớt. Thế nên, sau khi đến được điểm bạn đặt bước đầu tiên, trước hết hãy bắt đầu bằng việc “đưa tay ra một cách ngẫu nhiên”.

Hãy “đưa tay ra một cách ngẫu nhiên” để nắm lấy thứ bản thân yêu thích.

“Tôi muốn thấy cái này, muốn chạm vào cái này” – thử đưa tay ra và thực hiện các phép thử. Sau đó chọn lựa điều gì tốt, điều gì không. Hãy biết từ bỏ những điều mà bạn cảm thấy vô nghĩa, chấp nhận những điều bạn cho rằng có ý nghĩa. Cứ lặp đi lặp lại việc lựa chọn, càng ngày bạn sẽ càng trở nên có chính kiến cá nhân.

Sự lựa chọn phải của chính bạn chứ không phải chọn lấy thứ đã bị người khác ảnh hưởng. Giống như một đứa trẻ mới bắt đầu tập bò, tôi luyện các giác quan bằng việc sờ soạng một cách ngẫu nhiên, trước tiên bạn nên thử tự mình đưa tay ra, sau đó lựa chọn thứ bạn “thích” và “ghét”. Điều này bước đầu sẽ khiến quan điểm cá nhân của bạn trở nên mạnh mẽ hơn.

Hiểu rõ trong thế giới xung quanh, bạn sẽ nhận ra được điều gì khiến bạn thoải mái và điều gì không. Bạn Không cần miễn cưỡng chấp nhận những điều kiện bạn không thoải mái. Đã mất công thay đổi suy nghĩ theo chiều hướng của bản thân thì nhất định phải từ bỏ những điều không thuộc về bạn!

Hãy vui vẻ, thoải mái để dễ dàng lựa chọn cho mình những điều tốt đẹp.

         (Mặc kệ thiện hạ - Sống như người Nhật, Mari Tamagawa, NXB Hà Nội, tái bản 2020)

Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.

Anh/chị suy nghĩ gì về hình ảnh người lính được thể hiện trong văn bản?

Phân tích hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn sau:

Chúng tôi như hòn đá ngàn năm, trong đập nhịp tim người
Như đá vững bền, như đá tốt tươi...

Theo văn bản, tại sao những người lính xin mưa cứ hiện lên thăm thẳm cuối chân trời?

Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc

Quân xanh màu lá dữ oai hùm.

Mắt trừng gửi mộng qua biên giới,

Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm.

Rải rác biên cương mồ viễn xứ,

Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh,

Áo bào thay chiếu anh về đất,

Sông Mã gầm lên khúc độc hành.

             (Trích Tây Tiến, Quang Dũng, Ngữ văn 12,Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam, 2019, tr.89)

Anh/ chị hãy phân tích đoạn thơ trên. Từ đó, nhận xét tinh thần bi tráng được thể hiện trong đoạn thơ.

Anh/ chị có đồng tình với ý kiến Nếu bạn cứ thao thao bất tuyệt về vấn đề của mình với người khác mà không hỏi trước thì chẳng khác nào bạn xem vấn đề của mình quan trọng hơn vấn đề của họ không? Vì sao?

Theo tác giả, việc tâm sự có thể biến thành hành vi đổ rác khi nào?

Đọc văn bản:

Gia đình và bạn bè là chốn an toàn mà bạn có thể tìm đến để chia sẻ nỗi niềm. Tuy nhiên, việc tâm sự có thể biến thành hành vi đổ rác khi người khác không đồng ý lắng nghe bạn tâm sự về những buồn phiền, lo lắng, bực dọc và thất vọng của bạn. Vì vậy, hãy hỏi ý kiến của người khác trước khi bạn bộc bạch nỗi lòng với họ.

Câu hỏi “Tôi có thể tâm sự với bạn một chút được không?” thể hiện bạn tôn trọng họ và hiểu rằng họ cũng có những mối bận tâm riêng. Nếu bạn cứ thao thao bất tuyệt về vấn đề của mình với người khác mà không hỏi trước thì chẳng khác nào bạn xem vấn đề của mình quan trọng hơn vấn đề của họ. Hành xử như thế tức là bạn đang đặt bản thân lên trên sự cảm nhận của người khác, không quan tâm là họ đang trải qua chuyện gì.

Nếu bạn nhận ra mình đang vô cớ xả rác vào cuộc sống của người khác, hãy dừng lại kịp thời. Bạn chỉ nên tâm sự khi người khác đã sẵn sàng lắng nghe. Nếu họ chưa sẵn sàng, bạn cũng đừng trách cứ họ. Thay vào đó, bạn nên tôn trọng quyết định của họ và tìm một thời điểm khác thích hợp hơn để chia sẻ nỗi lòng.

(Bài học diệu kỳ từ chiếc xe rác, mục Lưu ý khi tâm sự với người khác, David J. Pollay, NXB Tổng hợp Thành Phố Hồ Chí Minh, 2022, tr. 213-214)         

Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên.