Cho các chuỗi thức ăn trong một quần xã như sau: 

Cỏ → Thỏ → Mèo → Vi sinh vật 

Cỏ → Thỏ → Hổ → Vi sinh vật

Cỏ → Dê → Hổ → Vi sinh vật

Cỏ → Sâu → Chim → Vi sinh vật

Sử dụng thông tin trên để hoàn thành sơ đồ lưới thức ăn sau:

Phân tích mối quan hệ giữa các sinh vật quan sát được trong hệ sinh thái.

Kết quả điều tra thành phần quần xã sinh vật trong hệ sinh thái:

Bảng 44.1.

Quan sát Hình 44.4 SGK KHTN 8, cho biết đây là loại tháp sinh thái nào.

Lấy ví dụ và vẽ sơ đồ về lưới thức ăn.

Quan sát Hình 44.3 SGK KHTN 8, phân tích mối quan hệ dinh dưỡng giữa châu chấu và các sinh vật đứng trước và sau nó trong chuỗi thức ăn.

Cho các hệ sinh thái sau: hệ sinh thái đồng cỏ, hệ sinh thái suối, hệ sinh thái rừng lá rộng ôn đới, hệ sinh thái rừng ngập mặn, hệ sinh thái ruộng bậc thang, hệ sinh thái rạn san hô. Em hãy xếp các hệ sinh thái trên vào kiểu hệ sinh thái phù hợp.

Lấy ví dụ về các loài sinh vật thuộc nhóm sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ, sinh vật phân giải trong một hệ sinh thái.

- Sinh vật sản xuất:

- Sinh vật tiêu thụ:

- Sinh vật phân giải:

Quan sát Hình 44.1 SGK KHTN 8, phân tích thành phần của một hệ sinh thái.

Lấy ví dụ về hệ sinh thái.

Trong rừng U Minh, cây tràm là loài

A. ưu thế.

B. đặc trưng.

C. đặc biệt.

D. có số lượng nhiều. 

Loài ưu thế là loài có vai trò quan trọng trong quần xã do

A. số lượng cá thể nhiều.

B. sức sống mạnh, sinh khối lớn, hoạt động mạnh.

C. có khả năng tiêu diệt các loài khác.

D. số lượng cá thể nhiều, sinh khối lớn, hoạt động mạnh.

Độ đa dạng của một quần xã được thể hiện ở

A. số lượng cá thể trong quần xã.

B. thành phần loài phong phú.

C. mật độ cá thể của từng loài. 

D. sự có mặt cả động vật và thực vật. 

Đặc trưng nào sau đây có ở quần xã mà không có ở quần thể?

A. Mật độ cá thể.

B. Tỉ lệ giới tính.

C. Thành phần nhóm tuổi.

D. Độ đa dạng. 

Tập hợp các sinh vật nào dưới đây được coi là một quần xã?

A. Đồi cọ ở Vĩnh Phúc.

B. Những con hổ sống trong vườn bách thú.

C. Đàn voi trong rừng. 

D. Tôm, cá trong Hồ Tây.

Thảo luận về hiệu quả của các biện pháp sau trong việc bảo vệ đa dạng sinh học trong quần xã:

Ví dụ về loài ưu thế trong quần xã: Lúa là loài ưu thế trong quần xã ruộng lúa; một số loài như cây sồi xanh, thành ngạch là loài ưu thế trong quần xã rừng ở Vườn quốc gia Ba Vì,…

Lấy ví dụ về loài ưu thế trong quần xã.

Hãy sắp xếp các quần xã trong Hình 43.2 SGK KHTN 8 theo thứ tự giảm dần về độ đa dạng. Tại sao lại có sự khác biệt lớn về độ đa dạng giữa các quần xã này?

Lấy thêm ví dụ về quần xã sinh vật và chỉ ra các thành phần quần thể trong quần xã đó.

Kể tên một số quần thể có trong Hình 43.1 SGK KHTN 8.

Kiểu phân bố cá thể trong quần thể phản ánh các đặc điểm nào của quần thể? Điều này được ứng dụng như thế nào trong thực tế sản xuất nông nghiệp?

Vì sao phòng chống ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu lại góp phần bảo vệ quần thể sinh vật?

1. Tỉ lệ các nhóm tuổi trước sinh sản, sinh sản và sau sinh sản trong mỗi quần thể phản ánh chiều hướng phát triển của quần thể như thế nào?

2. Vì sao một số nước phát triển như Nhật Bản, Phần Lan,... phải áp dụng các chính sách khuyến khích các cặp vợ chồng sinh nhiều con?

1. Vì sao nói tỉ lệ giới tính là đặc trưng quan trọng đảm bảo hiệu quả sinh sản của quần thể?

2. Việc mất cân bằng giới tính trong quần thể người ở một số quốc gia (trong đó có Việt Nam) hiện nay có thể gây ra hậu quả gì? Cần làm gì để khắc phục tình trạng này?

Một bạn nói: “Nếu kích thước các quần thể của một loài động vật hoang dã quá nhỏ thì loài đó đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng”.

- Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

- Cần làm gì để bảo vệ loài động vật này trong trường hợp đó?

Giải thích vì sao trong trồng trọt và chăn nuôi, cần nuôi trồng với mật độ phù hợp?

Kích thước quần thể có liên quan như thế nào với mật độ cá thể trong quần thể? Điều gì sẽ xảy ra nếu mật độ cá thể trong quần thể quá lớn?

Em hãy đề xuất biện pháp bảo vệ đối với các quần thể có nguy cơ tuyệt chủng.

Tại sao bảo vệ môi trường sống của quần thể chính là bảo vệ quần thể? Cho ví dụ về việc bảo vệ môi trường sống của quần thể.

Quan sát Hình 42.3 SGK KHTN 8, hãy nhận xét mối tương quan về số lượng cá thể của nhóm tuổi trước sinh sản và nhóm tuổi sinh sản trong mỗi kiểu tháp tuổi. 

- Tháp phát triển:

- Tháp ổn định:

- Tháp suy thoái:

Kích thước của các quần thể theo thứ tự tăng dần là voi → hươu → thỏ → chuột. Trong khi đó, kích thước cơ thể của các loài theo thức tự tăng dần là chuột → thỏ → hươu → voi. Như vậy, kích thước cơ thể và kích thước quần thể của loài có mối quan hệ tỉ lệ nghịch với nhau, loài có kích thước cơ thể nhỏ thường có kích thước quần thể lớn hơn và ngược lại.

Hình 42.2 SGK KHTN 8 biểu thị kích thước của bốn quần thể cùng sống trong một khu rừng. Em hãy quan sát hình, so sánh và rút ra nhận xét về tương quan giữa kích thước cơ thể và kích thước quần thể voi, hươu, thỏ, chuột.

Lấy một ví dụ về quần thể sinh vật trong tự nhiên và một quần thể vật nuôi hoặc cây trồng.

- Ví dụ về quần thể sinh vật trong tự nhiên:

- Ví dụ về quần thể vật nuôi hoặc cây trồng:

Quan sát Hình 42.1 SGK KHTN 8, cho biết trong ruộng lúa này có thể có những quần thể sinh vật nào.

Loài cá rô phi ở Việt Nam có giới hạn sinh thái về nhiệt độ là khoảng 5,6 – 42 °C, loài cá chép có giới hạn sinh thái về nhiệt độ là khoảng 2 – 44 °C.

- Theo em, loài nào có khả năng phân bố rộng hơn? Giải thích.

- Nếu cần chọn một loài cá để nuôi ở vùng miền núi phía Bắc, em sẽ chọn loài nào?

Vì sao?

Ghép tên các sinh vật ở cột A với môi trường sống tương ứng ở cột B và ghi kết quả vào cột C trong bảng sau:

Trình bày ảnh hưởng của một số nhân tố sinh thái trong môi trường tới sinh vật bằng cách hoàn thành bảng sau:

Tại sao một số loài cây nếu được trồng dưới tán rừng thì cho năng suất cao hơn khi trồng ở nơi trống trải?