+ Hoàn thành bảng theo gợi ý dưới đây và chia sẻ với bạn.

+ Vì sao ta có thể nhìn thấy những ngôi sao lấp lánh trên bầu trời vào những đêm bầu trời trong và không có mây?

+ Vì sao vào ban ngày, mặc dù mặt trời sáng nhưng đôi khi ta không nhìn thấy Mặt Trời?

+ Ánh sáng sẽ truyền qua được cuốn sách hay tấm kính trong? Hãy đề xuất cách thực hiện thí nghiệm để kiểm chứng dự đoán của em.

+ Thí nghiệm:

Chuẩn bị: Một tấm kính trong, một cuốn sách, một đèn pin.

Thực hiện:

● Chiếu đèn pin để tạo vệt sáng trên mặt bàn.

● Lần lượt lấy tấm kính và cuốn sách chắn trước đèn pin (hình 4a và 4b).

Thảo luận:

● Khi dùng tấm kính chắn trước đèn pin, em thấy gì trên mặt bàn?

● Điều gì xảy ra khi dùng cuốn sách chắn trước đèn pin?

● Kết luận được gì về sự truyền của ánh sáng qua tấm kính và qua cuốn sách?

+ Trong hình 2a, bạn An có nhìn thấy rõ mọi vật trong phòng không? Để thấy rõ mọi vật trong phòng, bạn An phải làm gì? Vì sao?

+ Chúng ta có thể thấy rõ cảnh vật trong hình 3a hay 3b? Vì sao?

+ Nếu gọi vật phát ra ánh sáng là vật phát sáng (hay nguồn sáng) và vật nhận ánh sáng chiếu đến là vật được chiếu sáng thì trong các hình 2b và 3b, vật nào là vật phát sáng, vật nào là vật được chiếu sáng?

+ Tìm một số ví dụ về nguồn sáng trong tự nhiên.

+ Điều tra về tình trạng ô nhiễm môi trường nước, không khí ở địa phương em và hoàn thành phiếu theo gợi ý.

+ Chia sẻ với bạn và thầy cô giáo về:

● Tình trạng ô nhiễm nước, không khí ở địa phương.

● Những thói quen không tốt dẫn đến ô nhiễm môi trường.

● Những việc nên làm để bảo vệ môi trường nước, không khí và sức khỏe con người.

“Em tập làm tuyên truyền viên”

+ Hãy viết hoặc vẽ tranh tuyên truyền bảo vệ môi trường không khí.

+ Tuyên truyền với bạn bè và người thân những việc cần làm để bảo vệ môi trường không khí.

+ Nói với bạn những việc cần làm để bảo vệ môi trường không khí trong các hình sau.

+ Hãy kể những việc cần làm để bảo vệ môi trường không khí mà em biết. Em đã làm gì để bảo vệ môi trường không khí?

+ Vẽ hoặc viết về những nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí ở địa phương em.

+ Chia sẻ sản phẩm của em với bạn.

Quan sát các hình dưới đây và cho biết:

+ Một số dấu hiệu không khí bị ô nhiễm.

+ Những nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.

+ Khi nhận tin báo sắp có bão xảy ra ở địa phương, em và gia đình cần làm gì để phòng tránh bão?

+ Sưu tầm và trưng bày tranh ảnh về một số hoạt động phòng tránh bão.

+ Quan sát các hình dưới đây và chia sẻ với bạn về những việc cần làm để phòng tránh bão.

+ Điều gì sẽ xảy ra nếu không làm các việc này? Giải thích.

+ Hãy kể các biện pháp phòng tránh bão khác.

Cùng sáng tạo: “Làm mũi tên chỉ hướng gió”

Chuẩn bị: Tờ bìa mỏng, tờ bìa cứng, ống hút giấy, bút chì, cốc giấy, đĩa (hoặc vật bất kì có thể làm đế cố định), đinh ghim, băng dính.

Thực hiện:

+ Cắt tờ bìa mỏng thành hình vuông, ghi “Đ” (Đông), “T” (Tây), “N” (Nam), “B” (Bắc) ở bốn góc.

+ Cắt tờ bìa cứng thành hai hình tam giác cân to và nhỏ. Sau đó, dán hai hình tam giác cân vào hai đầu ống hút để tạo mũi tên.

+ Xuyên bút chì qua chính giữa tờ bìa hình vuông và đáy của chiếc cốc giấy. Lắp mô hình như hình vẽ gợi ý.

+ Xác định hướng gió bằng sản phẩm của em.

+ Chia sẻ sản phẩm với bạn.

Thí nghiệm: “Làm chong chóng quay với cây nến”

Chuẩn bị: Ba cây nến (có đế lót), một chong chóng giấy, bật lửa.

Thực hiện: Đốt nến. Để mặt trước của chong chóng giấy hướng về phía các ngọn nến.
Thảo luận:

+ Quan sát và mô tả hiện tượng.

+ Không khí ở xung quanh ngọn nến đang cháy nóng hay lạnh?

+ Không khí ở xung quanh chong chóng như thế nào?

+ Vì sao chong chóng tự quay được khi đốt nến?

+ Nguyên nhân sinh ra gió là gì?

Dùng quạt giấy để quạt cho bạn và sau đó bạn quạt cho em. Ban đầu quạt nhẹ sau đó nhanh dần. Quan sát tóc, áo và trả lời các câu hỏi sau:

+ Em cảm nhận được điều gì? Em thấy áo, tóc của em có lay động không?

+ Cái gì đã làm cho tóc và áo lay động?

+ Khi được quạt mạnh và nhanh hơn, em thấy tóc và áo lay động như thế nào? Giải thích.

Thí nghiệm: “Tìm hiểu không khí cần cho sự cháy”

Chuẩn bị: Cây nến, bật lửa, cốc thủy tinh (cao hơn cây nến).

Thực hiện: Đốt cây nến và úp cốc thủy tinh che kín cây nến. Quan sát hiện tượng.

Thảo luận:

+ Giải thích vì sao cây nến bị tắt sau một thời gian.

+ Nếu thay cốc thủy tinh lớn hơn thì thời gian cháy của cây nến có thay đổi không? Giải thích.

Thí nghiệm: “Trong không khí có hơi nước không?”

Chuẩn bị: Hai cốc thủy tinh, một lọ phẩm màu, hai đĩa sứ, nước đá, nước lọc.

Thực hiện: Bố trí thí nghiệm như hình 12.

+ Cốc 1: Rót thêm nước lọc vào cốc, pha 1 giọt đến 2 giọt màu thực phẩm và cho thêm nước đá.

+ Cốc 2: Chỉ chứa nước lọc.

+ Sau khoảng 5 phút, quan sát bề mặt bên ngoài và đĩa lót của mỗi cốc.

Thảo luận:

+ Bề mặt bên ngoài của cốc nào có nước? Đĩa lót dưới cốc nước nào khô ráo?

+ Vì sao bề mặt ngoài của cốc có các hạt nước nhỏ bám vào? Hiện tượng này chứng tỏ trong không khí có gì?

+ Quan sát biểu đồ sau và trả lời câu hỏi: Không khí bao gồm những khí nào?

+ Ngoài ra, trong không khí còn chứa những gì?

Thí nghiệm: “Không khí có thể nén lại và dãn ra không?”

Chuẩn bị: Một bơm tiêm.

Thực hiện:

+ Kéo ruột bơm tiêm lên nấc cuối cùng để rút đầy không khí (hình 9a).

+ Bịt ngón tay vào đầu của vỏ bơm tiêm, đẩy ruột bơm tiêm vào hết cỡ (hình 9c).

Thảo luận:

+ Quan sát hiện tượng, sử dụng các từ “nén lại” và “dãn ra” để mô tả hiện tượng ở hình 9b và 9c.

+ Rút ra kết luận về các tính chất chung của không khí.

Thí nghiệm “Không khí có màu, mùi và vị không?”

Chuẩn bị: Một túi ni lông tự hủy sinh học, một cây tăm.

Thực hiện:

+ Hứng không khí bằng túi ni lông tự hủy sinh học và buộc miệng túi lại.

+ Dùng đầu nhọn của tăm châm thủng một lỗ trên túi như hình 7.

Thảo luận: Quan sát hiện tượng và trả lời câu hỏi:

+ Ghé mặt vào gần lỗ thủng, dùng tay bóp nhẹ túi khí, em cảm nhận có hiện tượng gì?

+ Rút ra kết luận gì về màu sắc, mùi, vị của không khí. Em ngửi thấy mùi gì từ phần không khí thoát ra ở vị trí lỗ thủng trên túi? Đó có phải là mùi của không khí không?

Cùng thảo luận

+ Quan sát hình 6 và giải thích vì sao có bong bóng nổi lên khi nhúng chìm chai rỗng không đóng nắp vào trong nước.

+ Không khí còn có ở những đâu?

a. Thí nghiệm: “Bắt không khí”

Chuẩn bị: Túi ni lông tự hủy sinh học có kích thước bất kì, dây cao su.

Thực hiện: Mở miệng túi và hứng không khí ở bất kì vị trí nào trong lớp học. Sau đó, dùng dây cao su buộc kín miệng túi lại.

Thảo luận:

+ Không khí có trong túi không? Vì sao em biết?

+ Theo em, không khí có ở đâu?

b. Nhúng miếng mút xốp khô vào nước. Dùng tay bóp mạnh, em quan sát thấy hiện tượng gì (hình 3)? Giải thích?

c. Quan sát các hình sau và trả lời câu hỏi:

+ Nhờ có yếu tố nào trong môi trường mà cá vàng và giun đất hô hấp bình thường?

+ Các con vật đó lấy không khí từ đâu?

Em tập làm tuyên truyền viên

+ Hãy cùng bạn vẽ tranh tuyên truyền bảo vệ nguồn nước, tiết kiệm nước và chia sẻ với bạn theo các nội dung gợi ý sau:

          Nguyên nhân và hậu quả gây ô nhiễm nguồn nước.

          Những việc cần làm để bảo vệ nguồn nước và sử dụng tiết kiệm nước.

+ Vận động mọi người xung quanh bảo vệ nguồn nước và sử dụng tiết kiệm nước.

Thực hành làm sạch nước:

Chuẩn bị:

+ Sỏi cỡ nhỏ.

+ Cát.

+ Bông.

+ Nước đục.

+ Một chai nhựa (loại nhựa được phép sử dụng) dung tích 1 lít, trong suốt.

+ Một cái cốc cớ lớn hoặc bình rót nước.

Thực hiện:

+ Cắt đôi chai thành hai phần.

+ Đục một lỗ ở nắp chai và ở phần phía trên của phần B.

+ Đặt ngược chai như hình 22.

+ Đặt lần lượt các lớp bông, cát, sỏi, cát.

+ Rót nước đục vào chai.

+ Quan sát nước nhỏ giọt qua các lớp lọc và chảy xuống dưới chai.

Thảo luận:

+ Nhận xét độ trong của nước trước khi lọc và sau khi lọc.

+ Có nên dùng nước lọc này để uống ngay hay chưa? Vì sao?

+ Quan sát các hình dưới đây và cho biết có những cách nào để làm sạch nước.

+ Gia đình và địa phương em thường làm sạch nước bằng cách nào?

+ Theo em, vì sao cần phải sử dụng tiết kiệm nước?

+ Quan sát các hình dưới đây và cho biết cần làm gì để bảo vệ nguồn nước.

+ Những việc nào nên làm, không nên làm để tiết kiệm nước? Vì sao?

+ Em cùng gia đình đã làm những việc gì để bảo vệ nguồn nước và sử dụng tiết kiệm nước?

+ Nêu một số dấu hiệu và nguyên nhân nước bị ô nhiễm ở địa phương em.

+ Hãy hoàn thành bảng theo gợi ý dưới đây và chia sẻ với bạn những nguyên nhân và hậu quả của ô nhiễm nguồn nước đó.