Nhờ có ánh sáng, chúng ta nhìn thấy mọi vật. Vậy ánh sáng phát ra từ đâu và nó truyền đi như thế nào?

Hội nghị Môi trường thế giới lần đầu tiên được tổ chức vào ngày 5 tháng 6 năm 1972 tại Xtốc-khôm, Thụy Điển. Từ đó, Liên hợp quốc đã chọn ngày 5 tháng 6 hằng năm là ngày Môi trường thế giới để thúc đẩy nhận thức và hành động vì môi trường trên toàn thế giới.

Em hãy vẽ bức tranh cổ động bảo vệ bầu không khí trong lành cho ngày Môi trường thế giới.

Trong câu chuyện Cáo, Thỏ và Gà Trống có chi tiết: Nhà của Cáo làm bằng băng, nhà của Thỏ làm bằng gỗ, mùa xuân đến nhà của Cáo tan ra thành nước (Hình 3).

Hãy cho biết nhà của Cáo đã xảy ra hiện tượng gì.

Quan sát hình 2 và cho biết:

- Vì sao người ta lại gác các thanh củi lên nhau để tạo thành nhiều khe trống?

- Chuyện gì sẽ xảy ra nếu các thanh củi không được gác lên nhau?

Đọc thông tin trong hình 1 và nói với bạn về những nội dung đã học trong chủ đề Chất.

Em đã được học những gì từ chủ đề Chất? Điều gì làm em thích nhất về nước và không khí?

Khi có bão, gia đình và địa phương em đã thực hiện các cách nào để giảm thiểu thiệt hại?

Để giảm các thiệt hại do bão gây ra, hãy nêu các cách phòng chống khác mà em biết.

Quan sát hình 7, hãy chỉ ra cách phòng chống bão trong mỗi hình.

Ở địa phương em có hay xảy ra bão không? Nếu có hãy nêu những thiệt hại do bão gây ra mà em biết.

Đọc bản tin dự báo thời tiết trong hình 6 và cho biết ở thời điểm nào trong ngày, chúng ta cần đề phòng thiệt hại do gió gây ra.

Gió đến cấp nào thì cần phải đề phòng những thiệt hại do tác động của nó gây ra?

Dự đoán cấp gió và nêu tác động của gió trong mỗi hình.

So sánh mức độ mạnh của gió trong các hình. Dựa vào đặc điểm nào trong hình để so sánh mức độ đó?

- Chuẩn bị: quạt điện, chong chóng.

- Tiến hành: Cầm chong chóng trước quạt (Hình 4) và bật quạt với các mức độ khác nhau. Quan sát chong chóng.

- Trường hợp nào chong chóng quay nhanh nhất, trường hợp nào chậm nhất?

- Qua thí nghiệm, hãy kết luận không khí chuyển động mạnh sẽ gây ra gió mạnh hay nhẹ.

Quan sát hình 3b, cho biết chiều gió thổi giữa biển và đất liền vào ban đêm và giải thích.

Hãy cho biết vào ban đêm, trên đất liền và biển ở đâu lạnh hơn.

Quan sát hình 3a, cho biết chiều gió thổi giữa biển và đất liền vào ban ngày và giải thích.

Hãy cho biết vào ban ngày, trên đất liền và biển ở đâu nóng hơn.

Chuẩn bị: 1 lọ thủy tinh không đáy, 1 cốc nến, 1 đế xốp, 1 đế xốp bị cắt một phần, que cắm, chong chóng, diêm.

Tiến hành:

- Đặt cốc nến lên đế và thắp nến. Úp lọ thủy tinh lên đế, vài giây sau nến tắt (Hình 2a).

- Thực hiện như trên nhưng thay bằng đế đã bị cắt một phần, vài giây sau nến vẫn cháy (Hình 2b).

- Cắm que vào đế và đặt chong chóng lên đầu que như hình 2c, chong chóng quay.

Quan sát thí nghiệm và trả lời các câu hỏi sau:

- Không khí bên trong và bên ngoài lọ, ở đâu nóng hơn?

- Nến ở hình 2a tắt, trong khi nến ở hình 2b vẫn cháy. Vậy không khí đã vào lọ ở hình 2b theo cách nào để duy trì sự cháy?

- Vì sao chong chóng ở hình 2c quay? Nguyên nhân làm không khí chuyển động và gió được hình thành như thế nào?

Quan sát hình 1 và cho biết nhờ đâu diều bay được lên cao?

Giải thích được vì sao ở đầm nuôi tôm cá người ta thường có hệ thống sục không khí vào nước (Hình 7

Hãy chọn phương án thích hợp để vận động những người xung quanh em cùng thực hiện bảo vệ bầu không khí trong lành.

a) Sử dụng phương tiện giao thông nào ít gây ô nhiễm không khí: xe buýt, xe đạp, tàu điện, xe máy? 

b) Việc không nên làm là:

- Đi vệ sinh không đúng nơi quy định.

- Vệ sinh đường làng, ngõ xóm cuối tuần.

- Đổ rác nơi công cộng.

- Bảo vệ rừng và trồng nhiều cây xanh.

Quan sát hình 6 và cho biết việc nên làm và không nên làm để bảo vệ bầu không khí trong lành.

Vì sao cần thiết phải bảo vệ bầu không khí trong lành?

Sống trong bầu không khí bị ô nhiễm chúng ta có thể mắc bệnh gì về mắt và đường hô hấp?

Kể hoạt động khác gây ô nhiễm không khí mà em biết.

Quan sát hình 5.

- Hãy chỉ ra các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.

- Các nguyên nhân trên là con người hay tự nhiên gây ra?

Lấy ví dụ khác về vai trò của không khí đối với sự sống.

Quan sát hình 4.

- Giải thích vì sao trong các nhà kính trồng rau thường có cửa thông khí.

- Người ta sục không khí vào bể cá cảnh để làm gì?

Quan sát hình 3. 

- Hãy dự đoán: Nếu đậy kín cây ở hình 3a và lọ đựng con gián ở hình 3b thì sau một thời gian cây và con gián sẽ như thế nào?

- Từ đó rút ra nhận xét về vai trò của không khí đối với sự sống của sinh vật

Để tay trước mũi ngậm miệng lại rồi hít vào thở ra như hình 2a. Lấy tay bịt mũi, ngậm miệng lại như hình 2b

- Em cảm thấy thế nào trong mỗi trường hợp?

- Em có nhận xét gì về vai trò của không khí đối với sự sống của con người?

Chuẩn bị: 3 cốc nến, 1 lọ thủy tinh to, 1 lọ thủy tinh nhỏ, 3 đế phẳng, diêm. Trước khi làm thí nghiệm hãy quan sát hình 1 và dự đoán ngọn nến nào sẽ cháy lâu nhất, ngọn nến nào sẽ tắt nhanh nhất.

Tiến hành: Thắp ba ngọn nến như nhau được đặt trên đế và úp lọ thủy tinh to, nhỏ vào hai cốc nến như hình 1.

- Quan sát thí nghiệm để kiểm tra dự đoán của em là đúng hay sai. Giải thích kết quả quan sát được.

- Từ kết quả thí nghiệm, hãy nhận xét về vai trò của không khí đối với sự cháy.

Một ngọn nến đang cháy, làm thế nào để ngọn đến tắt mà không cần thổi nến?

Giải thích vì sao cốc kem có nhiều giọt nước li ti bám phía ngoài khi để vài phút trong không khí.

Làm cho phao bơi căng phồng khi sử dụng và làm nó xẹp đi khi không dùng đến.

Từ hiện tượng quan sát được ở hình 7 và hình 8, hãy cho biết ngoài thành phần khí ni-tơ, ô-xi, các-bô-níc,... không khí còn chứa gì? So sánh kết quả với dự đoán ban đầu của em.

Quan sát hình 8 và nêu hiện tượng xảy ra khi miết ngón tay trên một bàn để lâu ngày không lau chùi.

Chuẩn bị: 2 cốc thủy tinh không màu, 2 đĩa, nước màu, viên nước đá, giấy ăn khô.

Tiến hành: Cho một lượng nước có màu như nhau vào hai cốc, cho vào cốc b vài viên nước đá (Hình 7). Khoảng vài phút sau lấy giấy ăn lau phía ngoài của mỗi cốc và phía trong mỗi đĩa.

Quan sát và giải thích hiện tượng xảy ra với hai cốc và giấy ăn.