Nhận định nào sau đây không đúng về độ tụ và tiêu cự của thấu kính hội tụ

Đáp án đúng là: B

Ta có $D=\frac{1}{f}$

→ B đúng 

- A sai vì thấu kính hội tụ làm cho các tia sáng song song hội tụ tại một điểm thật ở phía sau thấu kính, theo quy ước trong quang học, tiêu cự dương đặc trưng cho thấu kính hội tụ.

- C sai vì độ tụ là nghịch đảo của tiêu cự, tức là thấu kính có tiêu cự ngắn sẽ có độ tụ lớn, phản ánh khả năng hội tụ mạnh, và ngược lại.

- D sai vì độ tụ là nghịch đảo của tiêu cự tính bằng mét (m), và 1 đi ốp tương ứng với một tiêu cự dài 1 mét, giúp đo lường khả năng hội tụ của thấu kính một cách dễ dàng.

1. Khái niệm tiêu cự và độ tụ của thấu kính:

   • Tiêu cự (f) của thấu kính là khoảng cách từ quang tâm đến tiêu điểm.
   • Độ tụ (D) của thấu kính là đại lượng đặc trưng cho khả năng hội tụ hoặc phân kỳ tia sáng, được tính bằng công thức: $$D = \frac{1}{f}$$ Trong đó, $f$ được tính bằng mét (m) và $D$ có đơn vị là đi-ốp (D).

2. Quan hệ giữa tiêu cự và độ tụ:

   • Tiêu cự và độ tụ có mối quan hệ tỷ lệ nghịch với nhau.
   • Khi tiêu cự càng lớn, tức là khoảng cách từ quang tâm đến tiêu điểm càng dài, khả năng hội tụ ánh sáng càng yếu, do đó độ tụ nhỏ hơn. Ngược lại, khi tiêu cự nhỏ, khả năng hội tụ ánh sáng mạnh hơn, nên độ tụ lớn.

3. Giải thích nhận định sai:

   • Nhận định sai vì nếu tiêu cự tăng, độ tụ phải giảm, chứ không thể tăng như trong câu phát biểu.
   • Ví dụ: Một thấu kính có tiêu cự $f = 0,5$ m sẽ có độ tụ $D = \frac{1}{0,5} = 2$ đi-ốp, trong khi thấu kính có tiêu cự $f = 1$sẽ có độ tụ $D = \frac{1}{1} = 1$đi-ốp.

Như vậy, tiêu cự và độ tụ là hai đại lượng liên hệ nghịch biến, nên phát biểu trong đề bài không đúng với bản chất vật lý của thấu kính hội tụ.