c) Vì sao sau khi xử lí benzene thương mại với dung dịch sulfuric acid đậm đặc lại phải rửa benzene nhiều lần với nước?

b) Vì sao sau khi xử lí benzene thương mại với dung dịch sulfuric acid đậm đặc thì loại bỏ được tạp chất?

Benzene thương mại (t_s = 80,1^oC) thu được từ quá trình chưng cất nhựa than đá chứa 3-5% thiophene (t_s = 84,2^oC). Thiophene được loại khỏi benzene bằng cách chiết với dung dịch sulfuric acid đậm đặc. Quá trình tinh chế này dựa trên cơ sở là phản ứng giữa sulfuric acid với thiophene xảy ra dễ dàng hơn nhiều so với benzene. Khi lắc benzene thương mại với dung dịch sulfuric acid đậm đặc, chỉ thiophene phản ứng với sulfuric acid để tạo thành thiophene-2-sulfonic acid tan trong sulfuric acid. Chiết lấy lớp benzene, rửa nhiều lần bằng nước rồi làm khô bằng CuSO₄ khan và đem chưng cất thu lấy benzene tinh khiết.

a) Benzene thương mại lẫn tạp chất gì? Vì sao không tiến hành chưng cất ngay benzene thương mại để thu lấy benzene tinh khiết?

b) Giải thích vì sao sau khi kết tinh lại thì chất rắn ban đầu lại sạch hơn.

Một học sinh tiến hành kết tinh lại để tinh chế một chất hữu cơ rắn có nhiễm chất bẩn và vẽ lại quá trình tiến hành như ở Hình 9.4.

a) Mô tả quá trình kết tinh lại mà học sinh trên đã thực hiện.

d) Cho biết tên của phương pháp đã sử dụng để tinh chế chất rắn ở trên.

c) Cần làm gì để có thể có được chất rắn kết tinh từ dung dịch thu được ở trường hợp b).

b) Để yên nước lọc một thời gian nhưng chưa thấy chất rắn kết tinh như mong muốn. Yếu tố nào có thể là nguyên nhân của hiện tượng này?

Để tinh chế chất hữu cơ rắn chứa tạp chất, người ta hoà tan chất rắn trong dung môi thích hợp rồi lọc bỏ tạp chất không tan (Hình 9.3).

a) Đưa các chú thích trên hình (đã cho trong khung) vào các vị trí (A, B, C, D, E, F) cho phù hợp.

d) Giải thích sự khác nhau về màu sắc của lớp nước và lớp hữu cơ trong dụng cụ trên trước và sau khi lắc.

c) Mô tả cách làm để tách riêng phần nước và phần hữu cơ từ dụng cụ ở Hình 9.2.

b) Hình 9.2 mô tả hiện tượng xảy ra trong dụng cụ dùng thu lấy iodine trong thí nghiệm trên. Cho biết tên của dụng cụ này.

Thêm hexane (một hydrocarbon trong phân tử có 6 nguyên tử carbon) vào dung dịch iodine trong nước, lắc đều rồi để yên. Sau đó thu lấy lớp hữu cơ, làm bay hơi dung môi để thu lấy iodine.

a) Phương pháp nào đã được sử dụng để thu lấy iodine từ dung dịch iodine trong nước trong quy trình được mô tả ở trên?

Vì sao phải cô lập và tinh chế các hợp chất hoá học? Kể tên một số phương pháp được dùng tinh chế chất hữu cơ mà em biết. Tìm hiểu và nêu ví dụ minh hoạ về việc áp dụng các phương pháp này để tinh ché chất hoá học trong đời sống.

Pent-l-ene và dipentyl ether đồng thời được sinh ra khi đun nóng pentan-l-ol với dung dịch H₂SO₄ đặc. Biết rằng nhiệt độ sôi của pentan-l-ol, pent-l-ene và dipentyl ether lần lượt là 137,8^oC, 30,0^oC và 186,8^oC. Từ hỗn hợp phản ứng, các chất được tách khỏi nhau bằng phương pháp chưng cất. Các phân đoạn thu được (theo thứ tự từ trước đến sau) trong quá trình chưng cất lần lượt là

A. pentan-l-ol, pent-l-ene và dipentyl ether.

B. pent-l-ene, pentan-l-ol và dipentyl ether.

C. dipentyl ether, pent-l-ene và pentan-l-ol.

D. pent-l-ene, dipentyl ether và pentan-l-ol.

Ngâm củ nghệ với ethanol nóng, sau đó lọc bỏ phần bã, lấy dung dịch đem cô để làm bay hơi bớt dung môi. Phần dung dịch còn lại sau khi cô được làm lạnh, để yên một thời gian rồi lọc lấy kết tủa curcumin màu vàng. Từ mô tả ở trên, hãy cho biết, người ta đã sử dụng các kĩ thuật tinh chế nào để lấy được curcumin từ củ nghệ.

A. Chiết, chưng cất và kết tinh.                    B. Chiết và kết tinh.

C. Chưng cất và kết tinh.                             D. Chưng cất, kết tinh và sắc kí.

Sử dụng phương pháp kết tinh lại để tinh chế chất rắn. Hợp chất cần kết tinh lại cần có tính chất nào dưới đây để việc kết tinh lại được thuận lợi?

A. Tan trong dung môi phân cực, không tan trong dung môi không phân cực.

B. Tan tốt trong cả dung dịch nóng và lạnh.

C. Ít tan trong cả dung dịch nóng và lạnh.

D. Tan tốt trong dung dịch nóng, ít tan trong dung dịch lạnh.

Việc tách các chất ra khỏi nhau bằng phương pháp sắc kí dựa trên đặc tính nào sau đây của chất?

A. Phân tử khối.                                          B. Nhiệt độ sôi.

C. Khả năng hấp phụ và hòa tan.                  D. Nhiệt độ nóng chảy.

Hỗn hợp X gồm các alkane: pentane (t_s = 36,1^oC), heptane (t_s = 98,4^oC), octane (t_s = 125,7^oC) và nonane (t_s = 150,8^oC). Có thể tách riêng các chất đó một cách thuận lợi bằng phương pháp nào sau đây?

A. Kết tinh.           B. Chưng cất.                 C. Sắc kí.              D. Chiết.

Một học sinh tiến hành chưng cất để tách CHCl₃ (t_s = 61^oC) ra khỏi CHCl₂CHCl₂ (t_s = 146^oC) bằng bộ dụng cụ như ở Hình 9.1. Khi bắt đầu thu nhận CHCl₃ vào bình hứng thì nhiệt độ tại vị trí nào trong hình đang là 61^oC?

A. Vị trí X.                                           B. Vị trí Y.

C. Vị trí Z.                                            D. Vị trí T.        

b) Giải thích vì sao formic acid và methyl formate có thể thể hiện được tính chất hóa học đặc trưng của nhóm chức aldehyde.

Phổ IR của chất A được cho như Hình 8.2.

A có thể là chất nào trong số các chất sau:

(1) CH₃CH₂−COOH,

(2) CH₃CH₂CH₂−CHO,

(3) CH₃CH₂−NH−CH₂CH₃

(4) CH₃COCH₂CH₃? Giải thích.

c) Trên phổ IR của A thấy có hấp thụ ở 1 720 cm⁻¹. Nhóm chức nào có thể có trong phân tử chất A?

b) Những nguyên tố nào chắc chắn có mặt trong chất A? Nguyên tố nào có thể có trong thành phần chất A? Cần thêm dữ kiện nào để chắc chắn điều này?

Đốt cháy hoàn toàn chất A tạo thành CO₂ và H₂O.

a) Trình bày phương pháp nhận ra sự có mặt của CO₂ và H₂O trong sản phẩm cháy.

c) Thí nghiệm này chứng tỏ những nguyên tố nào có mặt trong alkane?

b) Vì sao sau khi đốt alkane một thời gian thì thấy nước vôi trong vẩn đục?

Thực hiện thí nghiệm đốt cháy hỗn hợp alkane lỏng (C10 − C15) như mô tả trong Hình 8.1.

a) Chất lỏng không màu trong ống chữ U là chất gì? Cho biết vai trò của nước đá trong thí nghiệm trên.

c) giữa chất vô cơ và chất hữu cơ?

b) giữa hai chất hữu cơ?

Cho dãy chuyển hoá sau:

Trong các chuyển hoá trên, chuyển hoá nào được thực hiện bằng phản ứng hoá học:

a) giữa hai chất vô cơ?

Phân tử của mỗi chất A, B và D chứa một trong các nhóm chức: alcohol, ketone hoặc carboxylic acid. Biết rằng trên phổ IR, A cho các hấp thụ đặc trưng ở 2 690 cm⁻¹ và 1 715 cm⁻¹; B chỉ có hấp thụ đặc trưng ở 3 348 cm⁻¹ còn D cho hấp thụ đặc trưng ở 1 740 cm⁻¹. Cho biết nhóm chức có trong phân tử mỗi chất A, B và D.

Vì sao có thể dựa vào nhóm chức để phân loại các hợp chất hữu cơ?

A. Vì biết được nhóm chức thì biết được thành phần các nguyên tố hoá học có trong phân tử hợp chất hữu cơ.

B. Vì nhóm chức không bị biến đổi khi phân tử hữu cơ tham gia phản ứng.

C. Vì nhóm chức tham gia vào các phản ứng trong cơ thể sống.

D. Vì nhóm chức gây ra các phản ứng hoá học đặc trưng cho phân tử hữu cơ.

Trên phổ hồng ngoại của hợp chất hữu cơ X có các hấp thụ đặc trưng ở 2 817 cm⁻¹ và 1 731 cm⁻¹. Chất X là chất nào trong các chất dưới đây?

A. CH₃C(O)CH₂CH₃.                                  B. CH₂=CHCH₂CH₂OH.

C. CH₃CH₂CH₂CHO.                                  D. CH₃CH=CHCH₂OH.

Trường hợp nào dưới đây khoanh đúng nhóm chức carboxylic acid của ethanoic acid?

Chất nào dưới đây không là chất hữu cơ?

A. Acetic acid.                                             B. Urea.

C. Ammonium cyannate.                             D. Ethanol.

Những phát biểu nào sau đây là đúng?

(a) Nguyên tố carbon và hydrogen luôn có mặt trong thành phần hợp chất hữu cơ.

(b) Hợp chất hữu cơ mà thành phần phân tử chỉ gồm các nguyên tố carbon và hydrogen là hydrocarbon.

(c) Hợp chất hữu cơ là hợp chất của carbon (trừ CO, CO₂, các muối carbonate, các hợp chất cyanide, các carbide,…).

(d) Phổ hồng ngoại cho phép xác định cả loại nhóm chức và số lượng nhóm chức đó có trong phân tử hữu cơ.

(e) Phổ hồng ngoại cho phép xác định loại nhóm chức có trong phân tử hữu cơ.

(g) Một hydrocarbon và một hợp chất ion có khối lượng phân tử gần bằng nhau thì hydrocarbon tan trong nước ít hơn và có nhiệt độ sôi thấp hơn so với hợp chất ion.